Ποιος είναι αναγεννημένος; - Η προσευχή του αμαρτωλού.

Σήμερα, στους περισσότερους εκκλησιαστικούς κύκλους, η ιδέα του αναγεννημένου έχει εντελώς χαθεί. Σημαίνει μόνο ότι κάποτε, σε μια ευαγγελιστική σύναξη πήρε μια απόφαση και νομίζει ότι ήταν ειλικρινής. Δεν υπάρχει όμως απόδειξη της υπερφυσικής αναγέννησης του Αγίου Πνεύματος στη ζωή του. Αν κάποιος είναι εν Χριστώ, είναι νέο κτίσμα (Β΄Κορ.ε:17).

Το πρόβλημα είναι «η προσευχή του αμαρτωλού». Ναι, με τον ίδιο τρόπο που ο νηπιοβαπτισμός, κατά τη γνώμη μου, ήταν ο χρυσός μόσχος της Μεταρρύθμισης για τους Βαπτιστές και τους Ευαγγελικούς και όλους τους άλλους που τους ακολούθησαν, σήμερα σας λέω, ότι η «προσευχή του αμαρτωλού» έχει στείλει περισσότερους ανθρώπους στην κόλαση απ’ οτιδήποτε άλλο πάνω στο πρόσωπο της γης.

Κ α λ η μ έ ρ α

Γένεση (106)

Γέν.κη:12-15 Και είδεν ενύπνιον, και ιδού, κλίμαξ εστηριγμένη εις την γην, της οποίας η κορυφή έφθανεν εις τον ουρανόν· και ιδού, οι άγγελοι του Θεού ανέβαινον και κατέβαινον επ' αυτής. Και ιδού, ο Κύριος ίστατο επάνωθεν αυτής και είπεν, Εγώ είμαι Κύριος ο Θεός του Αβραάμ του πατρός σου, και ο Θεός του Ισαάκ· την γην, επί της οποίας κοιμάσαι, εις σε θέλω δώσει αυτήν και εις το σπέρμα σου. και θέλει είσθαι το σπέρμα σου ως η άμμος της γης, και θέλεις εξαπλωθή προς δύσιν και προς ανατολήν και προς βορράν και προς νότον· και θέλουσιν ευλογηθή εν σοι, και εν τω σπέρματί σου πάσαι αι φυλαί της γής· και ιδού, εγώ είμαι μετά σου, και θέλω σε διαφυλάττει πανταχού, όπου αν υπάγης, και θέλω σε επαναφέρει εις την γην ταύτην· διότι δεν θέλω σε εγκαταλείψει, εωσού κάμω όσα ελάλησα προς σε.

Να, πώς ο Θεός της Βαιθήλ αποκαλύπτει στον Ιακώβ τα σχέδιά Του γι’ αυτόν και τους απογόνους του. Αυτό είναι πραγματικά χάρις και δόξα. Μόνο όταν ο αμαρτωλός καταλάβει ότι είναι χαμένος, είναι σε θέση να του αποκαλύψει ο Θεός το δρόμο για τον ουρανό. Χωρίς τη χάρη του Θεού, ο Ιακώβ δεν έχει θέση στην παρουσία του Θεού εξαιτίας της αμαρτίας του. Όμως, ο Θεός εδώ αποκαλύπτει τον εαυτό Του σαν Μεσίτη που προμηθεύει μόνο χάρη.

Ο λόγος του Θεού (31)

ΙΩΒ

ΤΑ ΠΟΙΗΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ.

Τα ποιητικά βιβλία είναι: Ιώβ, Ψαλμοί, Παροιμίες, Εκκλησιαστής, Άσμα Ασμάτων. Τα βιβλία αυτά ονομάζονται και «Σοφία της Βίβλου».

·  

  Η περισσότερη Εβραϊκή ποίηση δεν είναι πλασμένη από μυθικά πρόσωπα, αλλά από πραγματικά ιστορικά πρόσωπα, τα οποία παίρνει σαν βάση για να διδάξει.

·  

  Λίγη ποίηση συναντούμε και σε άλλα βιβλία, όπως στον Ησαΐα, το Δευτερονόμιο, τον Αββακούμ, τον Ιούδα κ.τ.λ.

Η ποίηση εκφράζει τα συναισθήματα και τους υψηλούς πνευματικούς τόνους της ψυχής που είναι στραμμένη μπροστά στο μεγαλείο του Θεού. Αυτή την έκφραση βλέπουμε μέσα στο βιβλίο του Ιώβ και στους Ψαλμούς. Ο Θεός μας διδάσκει ότι μπορούμε μέσα στην θλίψη μας να υψώσουμε σ’ Αυτόν ύμνο δοξολογίας και ευχαριστίας γιατί Αυτός θα μας ελευθερώσει.

Κ α λ η μ έ ρ α

Γένεση (105)

ΕΙΚΟΣΤΟ ΟΓΔΟΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Ο χαρακτήρας του Ιακώβ, είναι αυτός που ξέρουμε. Δεν ήταν η αξία του σαν άνθρωπος που του έδωσε το δικαίωμα να κληρονομήσει την ευλογία του Θεού. Ωστόσο, αυτή η κακή φύση του, εξυψώνει το έλεος του Θεού, που χορηγεί χάρη στα ανάξια παιδιά Του. Αν ο Θεός ήταν απλά και μόνο δίκαιος, χωρίς να είναι πολυέλαιος, κανείς δεν θα σωζόταν όπως λέει ο Δαβίδ (Ψαλμ.ρλ:3).

Βέβαια, για ένα πράγμα είμαστε σίγουροι, ότι ο Ιακώβ όταν κατάλαβε την αξία της επαγγελίας προς τον Αβραάμ, την επιθύμησε. Αν η Ρεβέκκα είχε εμπιστευθεί απόλυτα το Θεό στην εκπλήρωση των υποσχέσεων που της είχε δώσει, ότι ο μεγαλύτερος θα δούλευε στο μικρότερο, δεν θα ήταν ανάγκη αυτή κι ο Ιακώβ να καταφύγουν σε μεθόδους απάτης και κόλπα προκειμένου να «βοηθήσουν το Θεό» να εκπληρώσει το Λόγο Του (Ψαλμ.λζ:3-5).

ΒΑΛΑΑΜ

Ήταν ο άνθρωπος, πού έκανε ένα ενδιαφέρον πείραμα, αλλά το πείραμα απέτυχε. Ήταν ο άνθρωπος, που προσπάθησε να κερ­δίσει και τους δυο κόσμους και τους έχασε και τους δυο.

Δεν ανήκε στο λαό του Θεού, ήταν έξω από τον κύκλο της διαθή­κης του Κυρίου. Είχε όμως μια στενή, ζωντανή επαφή με τον κόσμο του Θεού. Στη Μεσοποτα­μία, όπου κατοικούσε, μέσα σε μια θάλασσα ειδωλολατρών, το σπίτι του Βαλαάμ ήταν ένα νησάκι της λατρείας του ενός και αληθινού Θεού. Ο κόσμος του Θεού με κάθε τρόπο έδειχνε την εύνοιά του στον Βαλαάμ.

Κ α λ η μ έ ρ α

Γένεση (104)

Γέν.κζ:34-38 Ότε ήκουσεν ο Ησαύ τους λόγους του πατρός αυτού, ανέκραξε κραυγήν μεγάλην και πικράν σφόδρα· και είπε προς τον πατέρα αυτού, Ευλόγησόν με, και εμέ, πάτερ μου. Ο δε είπεν, Ήλθεν ο αδελφός σου μετά δόλου, και έλαβε την ευλογίαν σου. Και είπεν ο Ησαύ, Δικαίως εκαλέσθη το όνομα αυτού Ιακώβ, διότι τώρα δευτέραν ταύτην φοράν με υπεσκέλισεν· έλαβε τα πρωτοτόκιά μου, και ιδού, τώρα έλαβε και την ευλογίαν μου. Και είπε, Δεν εφύλαξας δι' εμέ ευλογίαν; Και, απεκρίθη ο Ισαάκ, και είπε προς τον Ησαύ, Ιδού, κύριόν σου έκαμα αυτόν, και πάντας τους αδελφούς αυτού έκαμα δούλους αυτού, και εστήριξα αυτόν με σίτον και οίνον· και τι λοιπόν να κάμω εις σε, τέκνον μου; Και είπεν ο Ησαύ προς τον πατέρα αυτού, Μήπως ταύτην μόνην την ευλογίαν έχεις, πάτερ μου; ευλόγησόν με, και εμέ, πάτερ μου. και ύψωσεν ο Ησαύ την φωνήν αυτού, και έκλαυσε.

ΠΩΣ Ν’ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙΣ ΑΥΤΟΠΕΙΘΑΡΧΙΑ

1.  Άρχισε με τα μικρά πράγματα. Άρχισε με το δωμάτιό σου. Καθάρισέ το. Μετά, διατήρησέ το καθαρό. Όταν μερικά πράγματα δεν είναι στη θέση τους, άσκησε τον εαυτό σου να τα τοποθετείς στη θέση τους. Έπειτα κάνε το ίδιο πράγμα για όλο το σπίτι.

2.  Να είσαι συνεπής στην ώρα σου. Αν πρέπει να είσαι κάπου σε μια ορισμένη ώρα, φρόντισε να είσαι εκεί, ακριβώς την ώρα εκείνη. Καλλιέργησε την ικανότητα να επιβάλλεσαι στις επιθυμίες σου, στις δραστηριότητές σου και στις αξιώσεις σου, έτσι που να φτάσεις στην ώρα σου.

3.  Κάνε πρώτα τις πιο δύσκολες δουλειές. Κάνοντάς το αυτό, δεν θα σου είναι δύσκολο να τελειώσεις τις ευκολότερες όταν θα είσαι ήδη κουρασμένος.

Κ α λ η μ έ ρ α

Γένεση (103)

Γέν.κζ:11-13 Και είπεν ο Ιακώβ προς Ρεβέκκαν την μητέρα αυτού, Ιδού, ο Ησαύ ο αδελφός μου είναι ανήρ δασύτριχος, εγώ δε ανήρ άτριχος· ίσως με ψηλαφήση ο πατήρ μου, και θέλω φανή εις αυτόν ως απατεών, και θέλω σύρει επ' εμαυτόν κατάραν και ουχί ευλογίαν. Είπε δε προς αυτόν η μήτηρ αυτού, Επ' εμέ η κατάρα σου, τέκνον μου· μόνον υπάκουσον εις την φωνήν μου και ύπαγε, φέρε μοι αυτά.

Εδώ φαίνεται ο πραγματικός χαρακτήρας του Ιακώβ. Αντί να ταραχτεί και να αρνηθεί ν’ αμαρτήσει (Δευτ.κζ:18), ενδιαφέρεται μόνο για το ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες. Όταν αργότερα η μητέρα του τον διασφαλίζει ότι αυτή θα πάρει την κατάρα- αν υπάρξει τέτοια-και τις συνέπειες, ο Ιακώβ είναι προθυμότατος να προχωρήσει στη συνωμοσία.

Γέν.κζ:14-26

Στις θερμές χώρες οι κατσίκες δεν έχουν πολύ τρίχα. Η Ρεβέκκα με πολύ τέχνη θα έραψε αυτά τα δέρματα από τα ερίφια προκειμένου να μιμηθεί το δέρμα του Ησαύ.

Ο Ιακώβ δεν πρέπει να γνώριζε καλά το Θεό, γιατί δεν τον βλέπουμε διατεθειμένο να Τον εμπιστευθεί για το χρόνο και την εκλογή των μέσων. Απ’ την αρχή που ήθελε την κληρονομιά και την ευλογία τον βλέπουμε να προσπαθεί με κάθε είδους τεχνάσματα και πανουργίες να τις πετύχει αντί να διαλέξει την απλή εξάρτηση απ’ το Θεό. Όλοι ξέρουμε πόσο η καρδιά αντιστέκεται σ’ αυτή την εξάρτηση και υποταγή. Για να γνωρίσει κανείς τί σημαίνει ανθρώπινη φύση, δεν χρειάζεται να κάνει πολλά. Αρκεί να τη βάλει για λίγο σ’ αυτή τη θέση της εξάρτησης και γρήγορα θα δει πώς φέρεται εκεί. Επειδή δεν γνωρίζει το Θεό δεν μπορεί να Τον εμπιστευθεί κι εδώ ακριβώς είναι το μυστικό της αθλιότητας και της κατάπτωσής της. Αγνοεί τελείως τον αληθινό Θεό με αποτέλεσμα να είναι άθλια και άχρηστη. Η γνώση του Θεού είναι πηγή ζωής. Τί μπορεί να είναι ο άνθρωπος πριν αποκτήσει αυτή τη ζωή;

Αν ο Θεός υπάρχει και είναι κυρίαρχος ...τότε γιατί το κακό;

Μία από τις πιο δύσκολες ερωτήσεις για όσους πιστεύουν στη Βίβλο, η οποία ωστόσο απαιτεί ικανοποιητική απάντηση, είναι η ακόλουθη: «Εάν ο Θεός της αγάπης υπάρχει, τότε γιατί το κακό κυριαρχεί στον κόσμο μας;».

Με την πρώτη ματιά, φαίνεται λογικό να πιστέψει κανείς πως εφόσον ο Θεός δημιούργησε τα πάντα, και εφόσον το κακό όντως υπάρχει, τότε δεν είναι παρά ο ίδιος ο Θεός που δημιούργησε το κακό. Από την άλλη όμως, γνωρίζουμε από τη Βίβλο πως ο Θεός είναι αγαθός και δεν μπορεί να είναι Αυτός ο δημιουργός του κακού. Αν όμως ο Θεός υπάρχει, και είναι ένας Θεός αγάπης, τότε πως ερμηνεύεται η ύπαρξη του κακού; Πώς είναι δυνατό ένας Θεός αγάπης να επιτρέπει στο κακό να υπάρχει, ενώ γνωρίζει πως η ανθρωπότητα, κάτω από την επιρροή του κακού, θα προκαλούσε στον εαυτό της τόσο πόνο και αδικία.

Κ α λ η μ έ ρ α

Γένεση (102)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΕΒΔΟΜΟ

Όταν ο Θεός με την πιστότητα της αγάπης Του μας παρουσιάζει όλες τις πτυχές του χαρακτήρα ενός ανθρώπου, το κάνει για να μεγαλύνει τον πλούτο της χάρης Του και να μας διδάξει. Δεν έχει σκοπό να διαιωνίσει την ενθύμηση της αμαρτίας που στην πραγματικότητα έχει πεταχτεί στην πιο βαθιά θάλασσα για πάντα. Ο μολυσμός, τα πταίσματα και τα λάθη του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ, έχουν τελείως πλυθεί κι εξαλειφθεί, και όλοι αυτοί πήραν τη θέση τους ανάμεσα στα «πνεύματα των τετελειωμένων δικαίων» (Εβρ.ιβ:23). Η ιστορία τους όμως μένει στις σελίδες της Βίβλου για να φανερώνει τη χάρη του Θεού και να χρησιμεύσει σαν παράδειγμα στο λαό του Θεού σ’ όλους τους αιώνες. Ακόμα θέλει να μας κάνει να καταλάβουμε ότι ο Θεός δεν είχε να κάνει με τέλειους ανθρώπους στους αιώνες που πέρασαν, αλλά με ανθρώπους ομοιοπαθείς μ’ εμάς (Ιακ.ε:17).

Τα κλειδιά

Η εκκλησία

Η εκκλησία της Καινής Διαθήκης ιδρύθηκε, και η πόρτα για να μπει κανείς μέσα άνοιξε στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων. Η εκκλησία θεμελιώθηκε την ημέρα της πεντηκοστής με την έλευση του Αγίου Πνεύματος, σήμερα αυτοί που λαμβάνουν το Άγιο Πνεύμα με το σημείο της γλωσσολαλιάς, όπως έγινε με τους μαθητές τότε στο δεύτερο κεφάλαιο των Πράξεων, ονομάζονται χριστιανοί (Πράξεις ια:26).

Τα Ευαγγέλια

Το Ευαγγέλια περιγράφουν τη διακονία του Ιησού και το θαυμάσιο έργο της θεμελίωσης της εκκλησίας της Καινής Διαθήκης. Περιέχουν τις εντολές του Χριστού για μετάνοια και βάπτισμα στο νερό, καθώς και την υπόσχεσή Του να εκχέει το Άγιο Πνεύμα, αλλά το χριστιανικό βάπτισμα στο νερό και το βάπτισμα του Αγίου Πνεύματος δεν έλαβε χώρα μέχρι που ο Ιησούς σταυρώθηκε, αναστήθηκε από τους νεκρούς και αναλήφθηκε στον ουρανό. Στα Ευαγγέλια, ο Ιησούς μίλησε για την ίδρυση της εκκλησία του, σε μελλοντικό χρόνο: «θέλω οικοδομήσει την εκκλησίαν μου» (Ματθαίος ις:18). Κατά τη χρονική αυτή περίοδο, «δεν ήτο έτι δεδομένον Πνεύμα Άγιον, επειδή ο Ιησούς έτι δεν εδοξάσθη» (Ιωάννης ζ:39). Μετά την ανάληψη του Χριστού, η εκκλησία εδραιώθηκε καθώς οι μαθητές Του βαφτίστηκαν με το Άγιο πνεύμα και μίλησαν σε άγνωστες γλώσσες «καθώς το Πνεύμα έδιδεν εις αυτούς να λαλώσιν» (Πράξεις α:4 - 9 & β:1 - 4).

Κ α λ η μ έ ρ α

Γένεση (101)

Γέν.κς:15-22 Και πάντα τα φρέατα, τα οποία έσκαψαν οι δούλοι του πατρός αυτού επί των ημερών Αβραάμ του πατρός αυτού, ενέφραξαν ταύτα οι Φιλισταίοι και εγέμισαν αυτά χώμα. Και είπεν ο Αβιμέλεχ προς τον Ισαάκ, Άπελθε αφ' ημών, διότι έγεινες δυνατώτερος ημών σφόδρα. Και απήλθεν εκείθεν ο Ισαάκ και έστησε την σκηνήν αυτού εν τη κοιλάδι των Γεράρων και κατώκησεν εκεί. Και ήνοιξε πάλιν ο Ισαάκ τα φρέατα του ύδατος, τα οποία έσκαψαν επί των ημερών Αβραάμ του πατρός αυτού, οι δε Φιλισταίοι ενέφραξαν αυτά μετά τον θάνατον του Αβραάμ· και ωνόμασεν αυτά κατά τα ονόματα, με τα οποία ο πατήρ αυτού είχεν ονομάσει αυτά. Και έσκαψαν οι δούλοι του Ισαάκ εν τη κοιλάδι και εύρηκαν εκεί φρέαρ ύδατος ζώντος. Ελογομάχησαν δε οι ποιμένες των Γεράρων μετά των ποιμένων του Ισαάκ, λέγοντες, Ιδικόν μας είναι το ύδωρ· και ωνόμασε το φρέαρ Εσέκ· διότι εφιλονείκησαν μετ' αυτού. Και έσκαψαν άλλο φρέαρ και ελογομάχησαν και περί αυτού· διά τούτο ωνόμασεν αυτό Σιτνά. Και μετοικήσας εκείθεν έσκαψεν άλλο φρέαρ, και περί τούτου δεν ελογομάχησαν· και ωνόμασεν αυτό Ρεχωβώθ, λέγων, διότι τώρα επλάτυνεν ημάς ο Κύριος και ηύξησεν ημάς επί της γης.

Το φρέαρ συμβολίζει τα ζωντανά νερά που είναι το Πνεύμα το Άγιο, ο λόγος του Θεού, ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός στη ζωή μας!

Ο λόγος του Θεού (30)

ΕΣΘΗΡ

ΤΙΤΛΟΣ.

Ονομάστηκε έτσι από την Εσθήρ που είναι και ο κεντρικός χαρακτήρας του βιβλίου. Η Εσθήρ ήταν μια Εβραιοπούλα στην Περσία. Το όνομά της σημαίνει «Αστήρ», ενώ στα Εβραϊκά είναι «Αδασσά» που σημαίνει «Μυρτιά» (β:7).

Ο Έσδρα και ο Νεεμία αντιπροσωπεύουν τους Ιουδαίους του επέστρεψαν από την αιχμαλωσία ενώ η Εσθήρ αντιπροσωπεύει τους Ιουδαίους του έμειναν.

Κ α λ η μ έ ρ α

ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΤΗΣ ΥΠΑΚΟΗΣ

Εβραίους γ:1-14

Το θέμα της υπακοής είναι από τα σπουδαιότερα στη ζωή του πιστού. Όταν λέμε   «το αντίθετο της υπακοής» δεν εννοούμε ακριβώς παρακοή αλλά άλλες μορφές, οι οποίες αν και δεν είναι απευθείας άρνηση του θελήματος του Θεού δεν παύουν να έχουν τα ίδια αποτελέσματα με αυτά της παρακοής.

1.    Η εντελώς αντίθετη συμπεριφορά (Ιωνάς α:1-3)

Ο Ιωνάς αντί να πάει στη Νινευή (σημερινή Μοσούλη του Ιράκ) πήγε στην Θαρσείς (σημερινή Ισπανία). Αντί να πάει ανατολικά της Παλαιστίνης, πήγε στη δύση.

α) Παρακοή δεν είναι μόνον η παράβαση ή η μη τήρηση μιας μεμονωμένης εντολής του Θεού αλλά και η άρνηση συμμόρφωσης με ένα ολόκληρο σχέδιο του Θεού για τη ζωή μας (επάγγελμα, σχέση, διακονία, ευρύτερο έργο του Θεού).

Σωστός και λάθος;

Μπορεί κάποιος να είναι στην «αλήθεια» και συγχρόνως να είναι λάθος και να μην έχει σωθεί;

Ναι, όπως ήταν αυτοί στο Ματθ.ζ:21-23.

Δεν θέλει εισέλθει εις την βασιλείαν των ουρανών πας ο λέγων προς εμέ, Κύριε, Κύριε, αλλ' ο πράττων το θέλημα του Πατρός μου του εν τοις ουρανοίς. Πολλοί θέλουσιν ειπεί προς εμέ εν εκείνη τη ημέρα, Κύριε, Κύριε, δεν προεφητεύσαμεν εν τω ονόματί σου, και εν τω ονόματί σου εξεβάλομεν δαιμόνια, και εν τω ονόματί σου εκάμομεν θαύματα πολλά; Και τότε θέλω ομολογήσει προς αυτούς ότι ποτέ δεν σας εγνώρισα· φεύγετε απ' εμού οι εργαζόμενοι την ανομίαν.

Κ α λ η μ έ ρ α

Γένεση (100)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΕΚΤΟ

Γέν.κς:1-5 Έγεινε δε πείνα εν τη γη, εκτός της προτέρας πείνης, της γενομένης επί των ημερών του Αβραάμ. Και υπήγεν ο Ισαάκ προς τον Αβιμέλεχ, βασιλέα των Φιλισταίων, εις Γέραρα. Εφάνη δε εις αυτόν ο Κύριος και είπε, Μη καταβής εις Αίγυπτον· κατοίκησον εν τη γη την οποίαν θέλω σοι ειπεί· παροίκει εν τη γη ταύτη, και εγώ θέλω είσθαι μετά σου, και θέλω σε ευλογήσει διότι εις σε και εις το σπέρμα σου θέλω δώσει πάντας τους τόπους τούτους· και θέλω εκπληρώσει τον όρκον, τον οποίον ώμοσα προς Αβραάμ τον πατέρα σου· και θέλω πληθύνει το σπέρμα σου ως τα άστρα του ουρανού, και θέλω δώσει εις το σπέρμα σου πάντας τους τόπους τούτους, και θέλουσιν ευλογηθή εν τω σπέρματί σου πάντα τα έθνη της γής· επειδή ο Αβραάμ υπήκουσεν εις την φωνήν μου, και εφύλαξε τα προστάγματά μου, τας εντολάς μου, τα διατάγματά μου και τους νόμους μου.

Το πρώτο εδάφιο αυτού του κεφαλαίου είναι σχετικό με το Γεν.ιβ:10. Οι δοκιμασίες που περνάνε τα παιδιά του Θεού εδώ στη γη, είναι σχεδόν όλες της ίδιας φύσης κι έχουν σκοπό να φανερώσουν πόσο η καρδιά αναπαύεται στο Θεό. Κάθε γενιά πρέπει να δοκιμαστεί, να εκλέξει, να διδαχτεί και να μάθει. Ο Θεός ενδιαφέρεται για τον Αβραάμ αλλά και για τον Ισαάκ και γι’ αυτό επιτρέπει αυτή την πείνα.

Είναι κάτι το δύσκολο, που σπάνια φτάνει κανείς, το να περπατά με το Θεό σε μια τόσο στενή κοινωνία ώστε η ψυχή να είναι τελείως ανεξάρτητη από πρόσωπα και πράγματα.