...να έχω ζήλο για τη γνήσια και καθαρή λατρεία...

 

Ησαΐας νς:1-8, Ιερεμίας ζ:1-15, Μάρκος ια:11-18

  

«Και εισήλθεν ο Ιησούς εις Ιεροσόλυμα και εις το ιερόν· και αφού περιέβλεψε πάντα, επειδή η ώρα ήτο ήδη προς εσπέραν, εξήλθεν εις Βηθανίαν μετά των δώδεκα» (Μάρκ.ια:11). 

Τα πλήθη έχουν διαλυθεί, και η ώρα είναι περασμένη. Οι μαθητές και ο Κύριος είναι κουρασμένοι, αφού η Ιεριχώ από όπου ήρθαν ποδαρόδρομο ήταν περίπου 25 χιλιόμετρα μακριά.

Η ερώτηση είναι, και γιατί μας το λέει αυτό ο ευαγγελιστής; Τι σημασία έχει αυτή η πληροφορία; Τι νόημα έχει να ξέρουμε ότι ο Χριστός μπήκε στο ναό το βράδυ και βγήκε επειδή ήταν αργά;

Σίγουρα δεν έχει σκοπό να μας δείξει τον Ιησού σαν έναν από τους πολλούς προσκυνητές που έρχεται στην Ιερουσαλήμ και θέλει να δει τον ναό, μαζί με τα υπόλοιπα αξιοθέατα!  

Ο Ιησούς είναι ο Μεσσίας που έχει έρθει στην Ιερουσαλήμ. Θα μπει στον ναό όπως προφήτεψε ο προφήτης Μαλαχίας:

«Ιδού, εγώ αποστέλλω τον άγγελόν μου και θέλει κατασκευάσει την οδόν έμπροσθέν μου· και ο Κύριος, τον οποίον σεις ζητείτε, εξαίφνης θέλει ελθεί εις τον ναόν αυτού, ναι, ο άγγελος της διαθήκης, τον οποίον σεις θέλετε· ιδού, έρχεται, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων. Αλλά τις δύναται να υπομείνη την ημέραν της ελεύσεως αυτού; και τις δύναται να σταθή εις την παρουσίαν αυτού; διότι αυτός είναι ως πυρ χωνευτού και ως σμίγμα γναφέων» (Μαλ.γ:1-2).

Ο Χριστός είναι ο Μεσσίας, είναι ο Γιάχβε που έχει έρθει να επισκεφτεί το ναό Του και τον επιθεωρεί.

Φανταστείτε το πνευματικό βάρος που έχει αυτή η επίσκεψη. Να επισκεφτεί ο ίδιος ο Θεός τον τόπο που διάλεξε να βάλει το όνομα Του και να λατρεύεται.

Μάρκ.ια:15-18 «Και έρχονται εις Ιεροσόλυμα· και εισελθών ο Ιησούς εις το ιερόν, ήρχισε να εκβάλλη τους πωλούντας και αγοράζοντας εν τω ιερώ, και τας τραπέζας των αργυραμοιβών και τα καθίσματα των πωλούντων τας περιστεράς ανέτρεψε, και δεν άφινε να περάση τις σκεύος διά του ιερού, και εδίδασκε, λέγων προς αυτούς· Δεν είναι γεγραμμένον, ότι Ο οίκός μου θέλει ονομάζεσθαι οίκος προσευχής διά πάντα τα έθνη; σεις δε εκάμετε αυτόν σπήλαιον ληστών. Και ήκουσαν οι γραμματείς και οι αρχιερείς και εζήτουν πως να απολέσωσιν αυτόν· διότι εφοβούντο αυτόν, επειδή πας ο όχλος εξεπλήττετο εις την διδαχήν αυτού».

Εκεί που μπήκε ο Ιησούς, ήταν η αυλή των εθνών. Το κυρίως μέρος του ναού ήταν πιο μέσα και υπήρχε ένας τοίχος που χώριζε τα δύο. Κατά κάποιο τρόπο θεωρούταν λιγότερο άγιο και ξεχωριστό.

Επειδή το νόμισμα που κυκλοφορούσε ήταν Ρωμαϊκό, έπρεπε αυτοί που πήγαιναν να λατρεύσουν, να πληρώσουν το αργύριο της εξιλεώσεως σύμφωνα με τις οδηγίες στην Έξοδ.λ:13-16.

Έπρεπε να έχουν το κατάλληλο νόμισμα. Πλήρωναν τον φόρο λοιπόν με το νόμισμα της Τύρου, το «σέκελ» της Τύρου γιατί αυτό ήταν πιο κοντά στο παλιό Εβραϊκό «σέκελ» της Παλαιάς Διαθήκης.

Για να μπορέσει όμως να γίνει αυτή η συναλλαγή, οι αργυραμοιβοί έστηναν τα τραπέζια τους, 5 μέρες πριν την πρωτομηνιά του Νισσάν. Και αυτό που χρέωναν για να μη χάνουν από τις συναλλαγές ήταν το 1/24 του σέκελ. Οι αργυραμοιβοί λοιπόν έβγαζαν κέρδος από τη συναλλαγή αυτή. Αλλάζοντας ρωμαϊκά νομίσματα στο νόμισμα που δίνονταν στον ναό.

Αυτοί που πουλούσαν περιστέρια ήταν εκεί γιατί το περιστέρι ήταν η προσφορά των φτωχών, και δίνονταν σαν προσφορά για τον καθαρισμό των γυναικών.

Διαβάζουμε στο Λουκά β:22-24 πως ο Ιωσήφ και η Μαριάμ έδωσαν αυτή την προσφορά.  Επίσης περιστέρια έδιναν για προσφορά οι λεπροί και δίνονταν και για άλλους σκοπούς.

Όλα αυτά λοιπόν, μαζί με άλλα πράγματα που ίσως πουλούσαν, όπως κρασί, λάδι, αλάτι για τις θυσίες είχαν σαν αποτέλεσμα να μεταμορφώσουν το μέρος εκείνο του ναού σε παζάρι, σε λαϊκή. Και ο Ιησούς βλέποντας όλα αυτά οργίστηκε.

Ο λόγος της οργής φαίνεται από τα εδάφια της Παλαιάς Διαθήκης που αναφέρει ο Ιησούς.

Ησαΐα νς:7, «και τούτους θέλω φέρει εις το άγιόν μου όρος και θέλω ευφράνει αυτούς εν τω οίκω της προσευχής μου· τα ολοκαυτώματα αυτών και αι θυσίαι αυτών θέλουσιν είσθαι δεκταί επί το θυσιαστήριόν μου· διότι ο οίκός μου θέλει ονομάζεσθαι, Οίκος προσευχής διά πάντας τους λαούς».

Η προφητεία αυτή μιλάει για τον προορισμό και τη λειτουργία του ναού.  Δείχνει πως ο Θεός δεν είχε σκοπό ο ναός να είναι εθνικό μνημείο για να κάνει τους Ισραηλίτες περήφανους. Η προφητεία αυτή βρίσκεται ανάμεσα σε άλλες υποσχέσεις (εδ.1-8) και προφητείες για τον σκοπό του Θεού για τον Ισραήλ και τα έθνη.

Στα εδάφια 3 και 4 μιλάει για τους αλλογενείς και τους ευνούχους. Στο εδάφιο 8 για τους διασκορπισμένους. Ήταν προφητεία για το μέλλον, αλλά ο Κύριος περιμένει να εκπληρωθεί τώρα, που Εκείνος είναι εκεί.

Και σε άλλα μέρη στην Παλαιά διαθήκη είναι γραμμένο πως ο ναός είναι οίκος προσευχής, μόνο στον Ησαΐα όμως υπάρχει η λεπτομέρεια πως θα είναι οίκος προσευχής για όλα τα έθνη.

Το μέρος εκείνο του ναού ήταν αφιερωμένο στο να έρχονται οι εθνικοί που δεν είχαν πλήρως προσηλυτισθεί. Ήταν ο τόπος που μπορούσαν να πάνε αυτοί οι άνθρωποι και να μάθουν για τον Θεό.

Όμως, για χάρη του κέρδους και για να διατηρούν την θρησκεία πήγαιναν κόντρα στον σκοπό του Θεού. Αντί να διδάσκουν τους εθνικούς, έβγαζαν χρήματα.

Το άλλο εδάφιο που χρησιμοποιεί ο Κύριος είναι από τον Ιερεμ.ζ:11. Και φέρνει σε αντιπαράθεση τι έχει γίνει ο ναός με το σκοπό του Θεού. Έχουν γίνει ληστές γιατί ληστεύουν τη δόξα του Θεού.

Ιερ.ζ:9-11. «Κλέπτετε, φονεύετε και μοιχεύετε και ομνύετε ψευδώς και θυμιάζετε εις τον Βάαλ και περιπατείτε οπίσω άλλων θεών, τους οποίους δεν γνωρίζετε· έπειτα έρχεσθε και ίστασθε ενώπιόν μου εν τω οίκω τούτω, εφ' ον εκλήθη το όνομά μου, και λέγετε, Ηλευθερώθημεν, διά να κάμνητε πάντα ταύτα τα βδελύγματα; Σπήλαιον ληστών έγεινεν ενώπιόν σας ο οίκος ούτος, εφ' ον εκλήθη το όνομά μου; ιδού, αυτός εγώ είδον ταύτα, λέγει Κύριος».

Όπως δηλαδή τον είχαν κάνει τότε τον ναό, στα χρόνια του Ιερεμία, λέει ο Χριστός, έτσι τον έχετε κάνει και εσείς σήμερα. Και ταυτόχρονα τους δίνετε ψεύτικες ελπίδες για ασφάλεια. Και μετά έρχεται το μήνυμα της κρίσης:

«Αλλ' υπάγετε τώρα εις τον τόπον μου τον εν Σηλώ, όπου έθεσα το όνομά μου κατ' αρχάς, και ιδέτε τι έκαμον εις αυτόν διά την κακίαν του λαού μου Ισραήλ» (Ιερ.ζ:12).

Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτή η σύγκρουση με το κατεστημένο, προκαλεί την αντίδραση της ηγεσίας και αποφασίζουν να Τον σκοτώσουν γιατί Τον φοβόταν.

Τι σημασία έχουν όλα αυτά; Από τη μία μαθαίνουμε πως ο Θεός δεν ανέχεται την εμπορευματοποίηση της θρησκείας. Μαθαίνουμε πως ο Θεός θα κρίνει τη διαφθορά στην θρησκεία. Γιατί η θρησκεία χωρίς ουσία είναι αμαρτία και είναι κακό πράγμα. Σου δίνει την εντύπωση πως είσαι εντάξει με τον Θεό αφού έχεις θρησκεία. Δεν έχει σημασία η προσωπική σου ζωή, ο εσωτερικός άνθρωπος, αρκεί να είσαι τυπικός με την θρησκεία.

Διεφθαρμένη θρησκεία, σημαίνει διεφθαρμένη ηγεσία. Η αλήθεια είναι πως ιστορικά, ο αρχιερέας και η οικογένειά του, κέρδιζαν από όλα αυτά. 

Ο Χριστός είναι ενάντια στην θρησκεία, πρέπει να το καταλάβουμε γιατί αν η σχέση μας με τον Θεό δεν είναι όπως πρέπει, η θρησκεία είναι παγίδα.

Ειδικά αν είναι κάποιος μονοθεϊστής που νομίζει πως έχει πιο πολύ αλήθεια από τους άλλους και γνωρίζει τα πράγματα πιο καλά.

Γι’ αυτό χρειαζόμαστε πολύ προσοχή με την ζωή μας. Με τρομάζει η εικόνα του εδαφίου Μάρκ.ια:11:

Και εισήλθεν ο Ιησούς εις Ιεροσόλυμα και εις το ιερόν· και αφού περιέβλεψε πάντα, επειδή η ώρα ήτο ήδη προς εσπέραν, εξήλθεν εις Βηθανίαν μετά των δώδεκα..

Ο Χριστός επισκέπτεται τον ναό που λατρεύεται. Ο Θεός επισκέπτεται τον ναό.

Αν ο Θεός επισκεφτεί τη δική μας εκκλησία τι θα δει;

Θρησκευόμενους, ανθρώπους που εμπιστεύονται στην παράδοσή τους και την καταγωγή τους, ή ανθρώπους που προσεύχονται και εκζητούν τον Θεό στην ζωή τους;

Η δική μας εκκλησία εκπληρώνει τον σκοπό για τον οποίο υπάρχει; Ή θα ερχόταν και θα μας πέταγε όλους έξω;

Και τα βιβλιοπωλεία μας, και τις καρέκλες μας και τα όργανά μας θα αναποδογύριζε, και τους άμβωνες θα τους έσπαγε;

Με τρομάζει αυτή η ιδέα. Τι θα δουν τα άγια μάτια του; Σαν εκκλησία, εκπληρώνουμε τον σκοπό για τον οποίο ο Θεός μας έβαλε εδώ;

Ο Χριστός έκανε ξεκάθαρο πως οι απαιτήσεις του Θεού δεν είναι τελετουργικές, είναι ηθικές. «Έλεος θέλω, όχι θυσία» γράφει στον Ωσηέ ς:6. Αγάπη και υπακοή σε μένα, όχι τα λεφτά σας και τις προσφορές σας. Δεν τα χρειάζομαι αυτά.

Ο προφήτης Σαμουήλ είπε στον Σαούλ, Μήπως ο Κύριος αρέσκεται στα ολοκαυτώματα και στις θυσίες, όπως στο να υπακούμε στη φωνή τού Κυρίου; Δες, η υποταγή είναι καλύτερη από τη θυσία· η υπακοή, παρά το πάχος των κριαριών (Α΄ Σαμ.ιε:22).

Τα ίδια ισχύουν και σήμερα.  Για να είναι ο ναός αυτός όπως πρέπει, οι άνθρωποι που λατρεύουν εδώ πρέπει να ζητούν τον Θεό στη ζωή τους. Η υπακοή στον λόγο του Θεού να είναι η πρώτη προτεραιότητά τους, το έλεος στο διπλανό, η αγάπη για τον αδελφό, η υπηρεσία.

Μπαίνει, λοιπόν, και αρχίζει και βγάζει αυτούς που πουλούσαν και αγόραζαν, αναποδογυρίζει τα τραπέζια αυτών που έκαναν τις χρηματικές συναλλαγές, αναποδογυρίζει τις καρέκλες αυτών που πουλούσαν περιστέρια και δεν άφηνε να μεταφέρουν σκεύη και πράγματα μέσα από το ναό.

Και δεν άφηνε να περάσει κάποιος με σκεύος διαμέσου τού ιερού (Μάρκ.ια:16).

Γιατί το κάνει αυτό; Γιατί καθαρίζει, αγιάζει το ναό. Ειδικά αυτό το σημείο έρχεται σαν εκπλήρωση από τον προφήτη Ζαχ.ιδ:20-21, «Εν τη ημέρα εκείνη θέλει είσθαι επί τους κώδωνας των ίππων, ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟΝ· και οι λέβητες εν τω οίκω του Κυρίου θέλουσιν είσθαι ως αι φιάλαι έμπροσθεν του θυσιαστηρίου. Και πας λέβης εν Ιερουσαλήμ και εν Ιούδα θέλει είσθαι αγιασμός εις τον Κύριον των δυνάμεων· και πάντες οι θυσιάζοντες θέλουσιν ελθεί και λάβει εξ αυτών και εψήσει εν αυτοίς· και εν τη ημέρα εκείνη δεν θέλει είσθαι πλέον Χαναναίος εν τω οίκω του Κυρίου των δυνάμεων».

Εκείνη την ημέρα είχε πει ο προφήτης, όλα πρέπει να είναι αγιασμένα, καθαρά, ξεχωρισμένα για την λατρεία του Θεού. Και ο Χριστός έδωσε την μαρτυρία του Θεού πως έτσι πρέπει να είναι τα πράγματα. Ο Χριστός κάνει αυτό που έλεγε ο Ζαχαρίας, καθαρίζει τον ναό.

Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη να προσέξουμε. Ο Χριστός δεν κάνει απλά καθαρισμό στον ναό. Σαν προφήτης, έρχεται με την πράξη του αυτή να βάλει τέλος σε μια εποχή.

Συμβολικά δείχνει πως η παρένθεση του νόμου του Μωυσή, η παρένθεση του ναού, έρχεται να τελειώσει γιατί ο Χριστός είναι ο ίδιος ο ναός, και τώρα όσοι λατρεύουν το Θεό θα Τον λατρεύουν εν πνεύματι και αληθεία. Με το Πνεύμα του Θεού που θα χυθεί σε κάθε σάρκα, και αληθινά.

Γράφει στο εδάφιο 18 πως οι όχλοι «εξεπλήττοντο». Μην νομίζουμε πως αυτό σημαίνει ότι Τον επευφημούσαν και επικροτούσαν απαραίτητα.

Η λέξη αυτή έχει το στοιχείο της έκπληξης. Δηλαδή, τι κάνει τώρα αυτός; Τους έκοψε τον τρόπο με τον οποίο μπορούσαν να λατρεύσουν τον Θεό.

Προσέξτε στο εδάφιο 15, έβγαζε αυτούς που πουλούσαν και αυτούς που αγόραζαν. Σαφώς ανάμεσα στον λαό υπήρχαν και αληθινοί προσκυνητές, άνθρωποι ευσεβείς. Στο εδάφιο 15, μη αφήνοντας τους αργυραμοιβούς να κάνουν την δουλειά τους, σταματούσε όλο το ιερατείο.

Πως θα ζούσαν αυτοί χωρίς τη συντήρηση τους, που ήταν μισό σέκελ από τον καθένα;  Με το να ανατρέψει τα περιστέρια, σταματούσε τις θυσίες.  Στο εδάφιο 16, που λέει πως δεν άφηνε ούτε ένα σκεύος να περνάει, συμβολικά σταματούσε όλες τις τελετουργίες.

Όλο το οικοδόμημα της θρησκείας, του ναού έχει αποτύχει και ήρθε η ώρα να κλείσει το κεφάλαιο αυτό, η παρένθεση αυτή, και να γυρίσουμε στην πίστη. Στην πίστη του Αβραάμ, που εμπιστεύθηκε τον Θεό και ο Θεός του το λογάριασε για δικαιοσύνη.

Γιατί να καθαρίσει ο Χριστός κάτι που θα καταστρεφόταν σε λίγο; Είπε στους μαθητές στο Μάρκος ιγ:1-2, 1. «Και ενώ εξήρχετο εκ του ιερού, λέγει προς αυτόν εις των μαθητών αυτού· Διδάσκαλε, ίδε οποίοι λίθοι και οποίαι οικοδομαί. Και ο Ιησούς αποκριθείς είπε προς αυτόν· Βλέπεις ταύτας τας μεγάλας οικοδομάς; δεν θέλει αφεθή λίθος επί λίθον, όστις να μη κατακρημνισθή».

Και πράγματι ο ναός καταστράφηκε το 70 μ.Χ. τριάντα χρόνια μετά, από τον Τίτο.

 Η πράξη του Χριστού λοιπόν είναι προφητική. Ο Θεός συμβολικά κρίνει το ναό, κρίνει την ανθρώπινη διαφθορά, και σταματάει ένα θεσμό που έχει εκπληρώσει το σκοπό του. Η σκιά, έχει έρθει η ώρα να δώσει την θέση της στην εκπλήρωση, ο τύπος στο αντίτυπο. Κλείνει μία παρένθεση στο σχέδιο της σωτηρίας του Θεού για τον άνθρωπο.       

Η πράξη αυτή του Ιησού δεν ήταν απλά πάνω στην έξαψή Του. Πολλές φορές προσπαθώντας να δικαιολογήσουμε τον δικό μας θυμό και την δική μας ιερή αγανάκτηση για αυτά που βλέπουμε και πιστεύουμε πως δεν είναι σωστά, δικαιολογούμε τα νεύρα μας λέγοντας: «εδώ ο Χριστός θύμωσε και δεν μπόρεσε να κρατήσει τα νεύρα του με αυτά που είδε. Πόσο μάλλον εμείς οι άνθρωποι».

Η πράξη του Χριστού δεν ήταν πάνω στα νεύρα Του. Την είχε αποφασίσει από πριν. Πήγε το προηγούμενο βράδυ είδε τι συμβαίνει, όχι πως δεν το ήξερε. Γύρισε στη Βηθανία και μετά από το περπάτημα πήγε στο ναό και έκανε αυτό που έκανε.

Ακόμα, δεν μπορούμε εμείς σε καμιά περίπτωση να πάρουμε αυτό το περιστατικό για να δικαιολογήσουμε τη δική μας αντίδραση. Ο Ιησούς εδώ είναι ο Θεός που έρχεται να κρίνει την αμαρτία. Δεν είναι ο οποιοσδήποτε.

Προσοχή, λοιπόν, στην θρησκεία. Ο Κύριος ζητάει λατρευτές που θα Τον λατρεύουν αληθινά, πνευματικά. Ζητάει λατρευτές που η καρδιά τους θα έχει επιθυμία να γνωρίσει τον Θεό. Την θρησκεία, την απορρίπτει. Είναι απατηλή. Την κρίνει. Αυτό κάνει και στον ναό. Κρίνει τον ναό γιατί έχει γίνει άχρηστος.

Ο Θεός να μας αξιώνει, ο δικός μας ναός, η δική μας κοινότητα ανθρώπων, η κοινή μας ζωή, να είναι το μέρος που ο Χριστός θα δοξάζεται. Δηλαδή;

Όταν θα ζούμε εδώ για τους σκοπούς που πάντα είχε ο ναός του Θεού. Όταν εκζητούμε τον Θεό, όταν άλλοι έρχονται να μάθουν και μπορούν να μάθουν. Όταν βλέπουν στη ζωή μας το Θεό. Όταν ζούμε αυτά που λέμε ότι πιστεύουμε.

Ιακ.α:27 Θρησκεία καθαρά και αμίαντος ενώπιον του Θεού και Πατρός είναι αύτη, να επισκέπτηται τους ορφανούς και τας χήρας εν τη θλίψει αυτών, και να φυλάττη εαυτόν αμόλυντον από του κόσμου.

Με άλλα λόγια να ζω με υπακοή στο Θεό και να υπηρετώ τις ανάγκες. Αμήν!