Γένεση κθ
Η Λεία ήταν μια γυναίκα που δεν την ήθελε κανείς. Ο
πατέρας της ήθελε να την ξεφορτωθεί και ο Ιακώβ απλώς τη φορτώθηκε.
Στο πρόσωπο αυτής της γυναίκας μπορεί κανείς να δει το
πρόβλημα του ανθρώπου, τους λάθος τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος προσπαθεί να
το λύσει και τέλος τη λύση του Θεού.
Να δει την ανάγκη του ανθρώπου, τις αποτυχημένες προσπάθειες του ανθρώπου και επίσης να δει τη χάρη, το ευαγγέλιο του Θεού.
Α. Το πρόβλημα του ανθρώπου.
Το πρόβλημα του ανθρώπου είναι ότι το βράδυ νομίζει
ότι κοιμάται με την Ραχήλ αλλά το πρωί ξυπνά και διαπιστώνει ότι δίπλα του
είναι η Λεία.
Ας δούμε όμως την ιστορία. Ο Ιακώβ φεύγει κυνηγημένος
από το πατρικό σπίτι. Είναι ένας φυγάς που πορεύεται προς το άγνωστο. Και
ξαφνικά βλέπει ένα πηγάδι μπροστά του.
Προσέξτε στο σημείο αυτό στη μετάφραση του Βάμβα την
χρήση της λέξης «ιδού». Εδ.2 «και είδε και ιδού φρέαρ… και ιδού
εκεί τρία ποίμνια». Εδ.6 «και ιδού Ραχήλ η θυγάτηρ αυτού (του Λάβαν)
έρχεται μετά των προβάτων…»
Κάθε "ιδού" είναι και ένα κλείσιμο του ματιού
από τον αφηγητή. Σαν να μας λέει ότι αν και φαίνεται να έχουμε μία σειρά από
συμπτώσεις στην πραγματικότητα υπάρχει ένα συγκροτημένο σχέδιο. Το θέμα όμως
είναι ότι ο Ιακώβ ξαφνικά από εκεί που ήταν στην κόλαση νομίζει πως βρέθηκε
στον παράδεισο!
Και δείτε τη χαρά του. Στο εδ.10 διαβάζουμε ότι «απεκύλισε τον λίθον από του στομίου του
φρέατος…» Λίγο πριν ήταν τρεις βοσκοί (εδ.2) αλλά πίστευαν ότι δεν ήταν
αρκετοί για να κυλήσουν την πέτρα που υπήρχε στο στόμιο του πηγαδιού. Ο Ιακώβ
όμως βλέποντας τη Ραχήλ τον σπρώχνει με μια κίνηση. Δείτε και την αντίδραση
του στο κθ:11. Ο άνθρωπος είναι
ερωτευμένος. Νιώθει ότι βρήκε νόημα και ομορφιά στη ζωή. Δείτε και το κθ:20 Στο πρόσωπο της Ραχήλ ο Ιακώβ
πιστεύει ότι επιτέλους η ζωή του θα αποκτήσει νόημα.
Και δουλεύει εφτά χρόνια για αυτή τη στιγμή και
επιτέλους έρχεται η ώρα για να «εξαργυρώσει» τις επενδύσεις του.
Έρχεται η στιγμή του γάμου. Μόνο που εκεί μια έκπληξη
τον περιμένει. Ενώ νομίζει ότι παντρεύεται τη Ραχήλ, αυτήν που ήταν «ευειδής και ωραία την όψιν» (εδ.17)
ξυπνά «και το πρωί ιδού αύτη ήτο η Λεία»….
Ποια ήταν η Λεία; Η Λεία ήταν η άλλη κόρη του Λάβαν. Γι’ αυτήν διαβάζουμε ότι «οι οφθαλμοί ήσαν ασθενείς» (εδ.17).
Η αντιπαραβολή με τη Ραχήλ ουσιαστικά μας λέει ότι η
Λεία ήταν η άσχημη, το ασχημόπαπο της οικογένειας.
Ο Ιακώβ το βράδυ νομίζει ότι
κοιμάται με τη Ραχήλ για να συνειδητοποιήσει το πρωί ότι ήταν η Λεία.
Κι εδώ έχουμε μία μινιατούρα του τι συνέβη στην Εδέμ. Αυτό
δεν συνέβη και στον κήπο της Εδέμ; Ο άνθρωπος διάλεξε αυτό που στα μάτια του
φαινόταν ελκυστικό, καλό.
Ο άνθρωπος διάλεξε τον καρπό επειδή ήταν «ευειδής και
ωραίος» μόνο και μόνο για να διαπιστώσει το πρωί ότι αυτό που νόμιζε ότι ήταν η
Ραχήλ ήταν τελικά η Λεία. Κι αυτό δεν συνέβη μόνο στον Ιακώβ και στον Αδάμ και
Εύα αλλά σε όλους.
«Υπάρχουν κάθε είδους πράγματα σ’ αυτό τον κόσμο που υπόσχονται ότι θα
σου προσφέρουν αυτό που η καρδιά σου ποθεί αλλά ποτέ δεν κρατούν την υπόσχεσή
τους.
Οι προσδοκίες που εγείρονται για πρώτη φορά μέσα μας όταν ερωτευόμαστε
ή φανταζόμαστε μια ξένη χώρα ή ασχολούμαστε για πρώτη φορά με ένα θέμα που μας
συναρπάζει είναι προσδοκίες που κανένας γάμος, κανένα ταξίδι και καμία μάθηση
δεν μπορεί να ικανοποιήσει πραγματικά.
Δεν αναφέρομαι εν προκειμένω σε ό,τι θα μπορούσαμε να ονομάσουμε
αποτυχημένο γάμο, διακοπές ή σπουδές.
Μιλάω για τις καλύτερες δυνατές ευκαιρίες. Υπήρχε κάτι που μας συνεπήρε
σε κείνη την πρώτη στιγμή της προσδοκίας, το οποίο απλώς ξεθωριάζει όταν
ερχόμαστε στην πραγματικότητα.
Νομίζω πως όλοι ξέρετε τι θέλω να πω. Η σύζυγος ίσως να είναι μια καλή
σύζυγος, τα ξενοδοχεία και τα τοπία μπορεί να υπήρξαν συναρπαστικά ακόμη και η
χημεία ενδέχεται να είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ενασχόληση… κάτι όμως μας έχει
διαφύγει»
Το πρωί ο άνθρωπος ξυπνά και «ιδού» αυτό που νόμισε
ότι θα ήταν η Ραχήλ ήταν η Λεία. Όμως αφού είδαμε το πρόβλημα ελάτε να δούμε
τους τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος συχνά προσπαθεί να το λύσει.
Β. Οι λάθος τρόποι.
Ας προσέξουμε λίγο τη Λεία. Μπορεί να νομίζουμε ότι το
θύμα στην ιστορία αυτή ήταν ο Ιακώβ. Όμως αν το καλοσκεφτούμε θα διαπιστώσουμε
ότι πολύ περισσότερο από τον Ιακώβ το θύμα ήταν η Λεία. Φανταστείτε το πώς
ένιωσε η Λεία βλέποντας την αντίδραση του Ιακώβ. Το να βρίσκεται εκεί δεν ήταν
επιλογή της. Ο πατέρας της προσπάθησε να την ξεφορτωθεί. Ο πατέρας της δεν την
ήθελε! Και τώρα την έδωσε σε έναν άνδρα που δεν την ήθελε!
Αν ο Ιακώβ ήταν θύμα τότε τι ήταν η Λεία; Και η Λεία
ποθεί να αποκτήσει αξία. Να γίνει αποδεκτή. Να γίνει αγαπητή. Πώς; Γεννώντας
παιδιά. Βλέπουμε και στο εδ.32 και 34 ότι έτσι πιστεύει ότι θα αποκτήσει αξία
και θα την αγαπήσει ο Ιακώβ. Γιατί κάνει παιδιά η Λεία; Επειδή έτσι προσπαθεί
να λύσει το πρόβλημά της. Προσπαθεί να βρει αγάπη, αξιοπρέπεια, λόγο ύπαρξης.
Και εδώ έχουμε τους λάθος τρόπους με τους οποίους ο
άνθρωπος προσπαθεί να βρει νόημα, αξία και λόγο ύπαρξης. Προσπαθεί μέσα από την
εύνοια των ανθρώπων να βρει αξία. Τίποτα όμως δε συμβαίνει και έτσι συνεχίζει
να γεννά παιδιά.
Μέσα στην εικόνα της τεκνογονίας δείτε σας παρακαλώ
μια μεταφορά για την ανθρώπινη προσπάθεια να βρει αξία. Αυτό δεν κάνει ο
άνθρωπος;
·
Αν αποκτήσω περισσότερα χρήματα…
·
Αν περάσω σε αυτή τη σχολή…
·
Αν γίνω ακόμη πιο όμορφη…
·
Τότε θα γίνω αξιαγάπητος, αποδεκτός.
·
Και γεννάς κι άλλα παιδιά…
Γ. Η λύση.
Όμως κάποια στιγμή η Λεία μοιάζει να λέει κάτι. Δεν
ξέρω αν η ίδια καταλαβαίνει ακριβώς τι και γιατί το λέει όμως μέσα σε αυτό
υπάρχει το ευαγγέλιο.
Στο εδ.35, στο τέλος του πρώτου μέρους της αφήγησης η οποία συνεχίζεται και στο
επόμενο κεφάλαιο η Λεία «αλλάζει» ρότα. Ενώ γεννώντας παιδιά λέει «τώρα ο
άνδρας μου θα με αγαπήσει» διαβάζουμε «Ταύτην
την φορά θέλω δοξολογήσει τον Κύριο». Η Λεία στρέφει το βλέμμα της από τους
ανθρώπους στο Θεό. Η Λεία αντί να ποθήσει την επιδοκιμασία των ανθρώπων
αναπαύεται στην επιδοκιμασία του Θεού.
Και γιατί λέμε αν καταλαβαίνει το γιατί; Επειδή το
παιδί που γεννιέται έχει το όνομα «Ιούδας». Γιατί είναι αυτό σημαντικό;
Επειδή είναι από αυτό το παιδί και στη συνέχεια από
αυτή τη φυλή που έρχεται τελικά στον κόσμο το παιδί που θα δώσει στη ζωή μας
νόημα.
Είναι από τη φυλή του Ιούδα που γεννιέται ο Χριστός, ο Υιός που θα μας κάνει
αξιαγάπητους, αποδεκτούς. Που θα δώσει νόημα και αξία στη ζωή μας. Δεν ξέρω αν
το αντιλαμβάνεται η όχι η Λεία αυτό. Όμως προσέξτε το σχόλιο του Μωυσή.
Μετά που η Λεία στράφηκε στο Θεό και δόξασε το Θεό και
έγινε αποδεκτή από το Θεό τότε «έπαυσε να γεννά». Ξέρουμε ότι έκανε και άλλα
παιδιά. Γιατί τότε αυτή η φράση. Επειδή θέλει να τονίσει την καρδιά του ευαγγελίου.
Το ευαγγέλιο είναι ότι δε χρειάζεται να γεννάς εσύ παιδιά για να αποκτήσεις
αξία και για να γίνεις αποδεκτή, αποδεκτός.
Το ευαγγέλιο είναι ότι ο Θεός θα στείλει να γεννηθεί για εσένα Υιός που αυτός
θα σου δώσει αξία.
Το ευαγγέλιο είναι ότι γεννήθηκε για σένα, από τη φυλή
Ιούδα, ένα παιδί. Το όνομά του είναι Ιησούς. Εδώ υπάρχει η απάντηση στο
πρόβλημά σου.
Ο Λάβαν απορρίπτει τη Λεία. Ο Ιακώβ την απορρίπτει. Η
Ραχήλ την απορρίπτει (όταν γεννά επιτέλους γιο του δίνει το όνομα «Νεφθαλί» που
σημαίνει νίκησα την αδελφή μου...). Όλοι την απορρίπτουν. Ο Θεός όμως την
προσέχει, την αποδέχεται, την ευλογεί.
Ο Ιακώβ πήγε για τη Ραχήλ και του βγήκε η Λεία. Ο
Θεός έρχεται στη Λεία για να την κάνει Ραχήλ. Το δίδαγμα είναι ότι δε χρειάζεται
να «γεννάς».
Δε χρειάζεται να προσπαθείς εσύ να αποκτήσεις αξία
μέσα από το τι θα καταφέρεις, τι θα παραγάγεις. Ο Θεός σου έδωσε τον «Ιούδα»,
σου έδωσε εκείνον που έρχεται από τη φυλή του Ιούδα.
Σταμάτα να γεννάς και ξεκίνα να δοξάζεις.
