ΑΡΙΘΜΟΙ
Α. ΤΙΤΛΟΣ
Το τέταρτο βιβλίο που έγραψε ο Μωυσής
ονομάζεται «Αριθμοί» και πήρε τ’ όνομά του από τις δύο απαριθμήσεις του λαού
Ισραήλ που αναφέρονται εδώ.
Β. ΘΕΜΑ
Το θέμα των Αριθμών είναι η υπηρεσία του λαού
Ισραήλ. Μαθαίνουμε πως όλα γίνονταν με τάξη. Ο λαός είχε χωριστεί σε φυλές και
οικογένειες. Κάθε φυλή είχε μία συγκεκριμένη θέση μέσα στο στρατόπεδο. Η πορεία
και η στρατοπέδευση του λαού καθορίζονταν με στρατιωτική ακρίβεια. Κάθε Λευίτης
είχε μία συγκεκριμένη υπηρεσία στη μεταφορά της Σκηνής του Μαρτυρίου.
Οι Αριθμοί είναι επίσης η καταγραφή της αποτυχίας του Ισραήλ να πιστέψει στις υποσχέσεις του Θεού και να μπει στην γη Χαναάν καθώς και των περιπλανήσεων του μέσα στην έρημο σαν τιμωρία για την απιστία του.
Το τέλος του βιβλίου μας αφήνει στα σύνορα
της γης της επαγγελίας, όπου η νέα γενιά των Ισραηλιτών περιμένει να μπει.
Μπορεί να πει κανείς ότι το κύριο μάθημα των
Αριθμών είναι ότι η απιστία εμποδίζει την είσοδο σε μία άφθονη ευλογημένη ζωή (Εβρ.η:7-19).
Κάποια ακόμα μαθήματα σχετίζονται με την υπηρεσία, την τάξη, την αποτυχία και
την περιπλάνηση.
Γ.
ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Οι Αριθμοί καλύπτουν σχεδόν 39 χρόνια των
περιπλανήσεων του λαού Ισραήλ στην έρημο, απ’ το 1490 μέχρι το 1451 π.Χ.
περίπου.
Δ.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1. Ο
Ισραήλ στο Σινά (Κεφ.α-θ)
Οι Αριθμοί ξεκινούν με τον λαό Ισραήλ
στρατοπεδευμένο στο όρος Σινά αμέσως μετά την κατασκευή της Σκηνής του
Μαρτυρίου. Ήταν τότε που ο Θεός για πρώτη φορά έδωσε οδηγίες στον Μωυσή να
μετρήσει τον λαό. Ο κύριος λόγος ήταν στρατιωτικός, γιατί ο λαός επρόκειτο να
κατακτήσει την γη της επαγγελίας. Η καταμέτρηση ήταν 603.550 άνδρες από 20 ετών
και επάνω.
Μετρήθηκαν επίσης οι ιερείς κι οι Λευίτες
αλλά ξεχωριστά από τον υπόλοιπο λαό. Οι Λευίτες ήταν 22.000 αρσενικά από ενός
μηνός και επάνω. Αυτοί ξεχωρίστηκαν για τον Κύριο παίρνοντας την θέση του
πρωτότοκου από κάθε φυλή.
Όπως θα θυμάστε ο Ααρών ήταν Λευίτης κι όλοι
οι ιερείς καταγόταν από αυτόν. Τα ιερατικά τους καθήκοντα συμπεριλάμβαναν την
προσφορά των θυσιών, την υπηρεσία στα Άγια, κλπ.
Οι άλλοι Λευίτες ήταν βοηθοί του Ααρών στη
φροντίδα της Σκηνής του Μαρτυρίου σε σχέση με τα αντικείμενα και τα σκεύη που
περιείχε.
Όλοι οι ιερείς ήταν Λευίτες, αλλά όλοι οι
Λευίτες δεν ήταν ιερείς. Είτε ήταν ιερείς είτε βοηθοί, ασχολούνταν μόνο με την
υπηρεσία του Κυρίου από τα 30 μέχρι τα 50 τους χρόνια.
Η καταμέτρηση του λαού και των Λευιτών έδειξε
ότι υπήρχαν περισσότερα πρωτότοκα αρσενικά στις φυλές από ότι ήταν οι Λευίτες.
Γι’ αυτό τον λόγο όσοι ξεπερνούσαν τον αριθμό των Λευιτών έπρεπε να
εξαγοραστούν από την υπηρεσία με την πληρωμή ενός συγκεκριμένου ποσού
(γ:46-51).
Μετά την καταμέτρηση, ο Θεός έδωσε στον
Ισραήλ κάποιους επιπλέον νόμους (κεφ.ε, ς), οι Λευίτες ξεχωρίστηκαν (κεφ.η),
γιορτάστηκε το Πάσχα κι η στήλη του πυρός και της νεφέλης κάλυψε την Σκηνή του
Μαρτυρίου (κεφ.θ).
Αυτή η στήλη έγινε το σημείο που τους
καθοδηγούσε. Όταν κινιόταν μετακινούνταν κι αυτοί μαζί του και όταν σταματούσε
το ίδιο έκαναν κι αυτοί για όσο διάστημα έπρεπε.
2. Από
το Σινά στην Κάδης (κεφ.ι΄- ιθ΄)
Έχει ειπωθεί ότι οι Αριθμοί θα μπορούσαν να
έχουν ονομαστεί το βιβλίο του γογγυσμού. Καθώς διαβάζουμε τα κεφάλαια ι’- ιθ’
μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε γιατί. Ο Ισραήλ παραπονιόταν για την πορεία, την
τροφή που τους προμήθευε ο Θεός και την ηγεσία του Μωυσή.
Η πρώτη ανταρσία ενάντια στον Μωυσή
καθοδηγήθηκε από τον Ααρών και την Μαριάμ, οι οποίοι αμφισβήτησαν την ηγεσία
του. Καθώς όμως άρχισαν να παραπονιούνται στον Μωυσή επενέβη ο Θεός και τους
διόρθωσε. Η Μαριάμ κτυπήθηκε με λέπρα εξαιτίας της ανταρσίας της κι ο Ααρών
ικέτευσε τον Μωυσή να μεσιτεύσει στον Θεό για την αδελφή τους.
Ο Θεός, ωστόσο, αρνήθηκε να την θεραπεύσει
αμέσως. Χρειάστηκε να διωχθεί από το στρατόπεδο για εφτά ημέρες σύμφωνα με το
νόμο που υπήρχε για την λέπρα ώστε να ντραπεί κι η ίδια.
Σ’ αυτό το διάστημα ολόκληρο το στρατόπεδο
περίμενε. Πόσο σπουδαίο είναι το μάθημα που παίρνουμε από το γεγονός ότι η
αμαρτία της Μαριάμ στάθηκε εμπόδιο στο προχώρημα ενός ολόκληρου έθνους.
Ήταν το σχέδιο του Θεού ο λαός Ισραήλ να
κυριεύσει την γη της επαγγελίας. Επειδή όμως οι ίδιοι το ζήτησαν, είπε στον Μωυσή
να στείλει δώδεκα άνδρες για να κατασκοπεύσουν την γη (Δευτ.α:9-22).
Οι δέκα απ’ αυτούς γύρισαν με απαισιόδοξα νέα
αλλά χωρίς καμιά φυσική απόδειξη. Παρ’ όλο που ο Ιησούς του Ναυή κι ο Χάλεβ
επέστρεψαν φορτωμένοι με θαυμάσιους καρπούς από την γη Χαναάν, ο λαός προτίμησε
ν’ ακούσει τους υπόλοιπους κι έφτασε στο σημείο να θέλει να λιθοβολήσει αυτούς
τους δύο που είχαν πίστη στον Θεό.
Η απιστία έκανε τον λαό να φωνάζει “Είθε να απεθνήσκομεν εν γη Αιγύπτου! ή εν
τη ερήμω ταύτη είθε να απεθνήσκομεν” (ιδ:2).
Εξαιτίας της απιστίας τους ο Θεός ικανοποίησε
το αίτημα τους και διέταξε να επιστρέψουν στην έρημο. Τα υπόλοιπα 38 με 39
χρόνια ο Ισραήλ περιπλανιόταν στην έρημο. Όλοι αυτοί που ήταν πάνω από 20 ετών
κατά την έξοδο από την Αίγυπτο πέθαναν στην έρημο, όπως επιθυμούσαν. Οι μόνες
εξαιρέσεις ήταν ο Ιησούς του Ναυή και ο Χάλεβ. Εάν δεν είχε μεσιτεύσει ο Μωυσής,
ο Θεός θα είχε καταστρέψει ολόκληρη τη συναγωγή του λαού Ισραήλ.
Το κεφ. ις΄ αναφέρει μια άλλη ανταρσία. Σ’
αυτή ήταν επικεφαλής ο Κορρέ, ξάδελφος του Μωυσή και του Ααρών. Ο Ααρών ήταν ο
αρχιερέας που ο Θεός είχε διαλέξει. Ο Κορρέ κι οι ακόλουθοι του ισχυρίστηκαν
ότι δεν είναι έτσι κι ότι είχαν κι αυτοί το ίδιο προνόμιο.
Σαν αποτέλεσμα της ανταρσίας τους, ο Θεός
έστειλε ένα σεισμό που κατάπιε τον Κορρέ, το Δάθαν και τον Αβιράμ μαζί με τις
οικογένειες και τα υπάρχοντά τους. Εξολοθρεύτηκαν ακόμα άλλοι 250 που στέκονταν
στη θύρα της Σκηνής του Μαρτυρίου προσφέροντας θυμίαμα.
Ο λαός παραπονέθηκε γι’ αυτό λέγοντας ότι ο
Μωυσής τους σκότωσε. Ο τελευταίος ζήτησε από τον Ααρών να κάνει εξιλέωση για τον
λαό αλλά 14.700 πέθαναν πριν γίνει αυτό. Μετά την θυσία η πληγή σταμάτησε.
Αντί ν’ αναγνωρίσουν την κυριαρχία του Θεού
οι Ισραηλίτες στασίαζαν ακόμα. Ο Θεός διέταξε τους αρχηγούς των φυλών να φέρουν
12 ραβδιά και να τα τοποθετήσουν στην Σκηνή του Μαρτυρίου. Το ραβδί που θα
άνθιζε και θα έβγαζε αμύγδαλα θα ήταν η εκλογή του Θεού. Αυτό ήταν το ραβδί του
Ααρών. Μετά απ’ αυτό, η Ααρωνική ιερατεία έγινε αποδεκτή απ’ όλο τον λαό. Το
ραβδί που άνθισε το έβαλαν μέσα στην κιβωτό της διαθήκης.
3. Από
την Κάδης στο Μωάβ (Κεφ.κ΄-λς΄)
Το κεφ.κ΄ αναφέρει την αμαρτία του Μωυσή. Ο
λαός για μια φορά ακόμα είχε μείνει χωρίς νερό και παραπονιόταν. Ο Θεός είπε
στον Μωυσή να μιλήσει στον βράχο και θα έβγαινε νερό. Αντί γι’ αυτό όμως, ο
Μωυσής χτύπησε θυμωμένος τον βράχο δύο φορές. Ξεπήδησε νερό, αλλά ο Θεός μάλωσε
τον Μωυσή για την απιστία του ώστε ν’ αλλάξει την εντολή Του. Σαν τιμωρία, ο
Θεός όρισε ότι ο Μωυσής δεν θα έμπαινε στην γη της επαγγελίας παρόλο που του
επέτρεψε να την δει από το όρος Πισγά πριν να πεθάνει.
Ο λαός άρχισε να παραπονιέται πάλι και
χτυπήθηκαν από φίδια. Πολλοί πέθαναν από τα δαγκώματα των φιδιών. Ο Θεός είπε
στον Μωυσή να κατασκευάσει ένα χάλκινο φίδι κι όσοι δαγκώνονταν και στρεφόταν
να το κοιτάξουν δεν θα πέθαιναν. Αυτό είναι ένας τύπος του Χριστού (Ιωάν.γ:14)
Οι βασιλείς και τα γύρω έθνη άκουσαν για τα
θαύματα που ο Θεός έκανε στον Ισραήλ και φοβήθηκαν. Πώς θα μπορούσαν να
αντισταθούν σε μια τέτοια δύναμη;
Ο Βαλάκ ο βασιλιάς του Μωάβ αποφάσισε να
ζητήσει από τον Βαλαάμ να καταραστεί τον Ισραήλ. Ωστόσο ο Θεός επέτρεψε στον
Βαλαάμ μόνο να ευλογήσει το λαό Του.
Παρόλα αυτά ο Ισραήλ στράφηκε στην πορνεία
και την ειδωλολατρία. Ο Φινεές ασχολήθηκε με την αμαρτία στο στρατόπεδο κι
απέτρεψε έτσι την οργή του Θεού. Το γαϊδουράκι του Βαλαάμ μας διδάσκει ότι ο
Θεός μπορεί να χρησιμοποιήσει ότι θέλει για να μιλήσει.
Το κεφ.κς’ καταγράφει την δεύτερη απαρίθμηση
του Ισραήλ. Είχε περάσει μια γενιά από την πρώτη φορά που έγινε αυτό στο όρος
Σινά. Μόνο ο Ιησούς του Ναυή κι ο Χάλεβ είχαν επιζήσει από τη γενιά που βγήκε
από την Αίγυπτο. Η πρώτη εκείνη γενιά είχε καταδικαστεί να μην μπει στην γη Χαναάν
εξαιτίας της απιστίας τους στην Κάδης - Βαρνή. Καταμετρήθηκαν 601.730 άνδρες.
Ο Ιησούς του Ναυή εκλέχτηκε ο νέος αρχηγός
του Ισραήλ στο κεφ.κζ’. Στα κεφ.κη’ & κθ’ ο Θεός υπενθύμισε στον Ισραήλ την
υποχρέωση που είχε απέναντί Του να τηρεί τον τελετουργικό νόμο.
Στο κεφ.λα’ βρίσκουμε τον πόλεμο με τους Μαδιανίτες.
Το κεφ.λβ’ αναφέρεται στην κληρονομιά για τις δυόμισι φυλές στα ανατολικά του
Ιορδάνη ποταμού. Τα κεφ.λγ’ και λδ’ αναφέρονται στον χωρισμό της γης και των
πόλεων που δόθηκαν στους Λευίτες και σ’ αυτές που ξεχωρίστηκαν σαν πόλεις καταφυγής.
