Ο Χριστιανός και η Μετάνοια.

Αν μετά που θα αναγεννηθούμε αμαρτήσουμε, υπάρχει ακόμα μια λεωφόρος συγχώρεσης όταν ομολογούμε τις αμαρτίες μας στον Ιησού:

Α’ Ιωάν.α:8,9 Εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν δεν έχομεν, εαυτούς πλανώμεν και η αλήθεια δεν είναι εν ημίν. Εάν ομολογώμεν τας αμαρτίας ημών, είναι πιστός και δίκαιος, ώστε να συγχωρήση εις ημάς τας αμαρτίας και καθαρίση ημάς από πάσης αδικίας.

Α’ Ιωάν.β:1 Τεκνία μου, ταύτα σας γράφω διά να μη αμαρτήσητε. Και εάν τις αμαρτήση, έχομεν παράκλητον προς τον Πατέρα, τον Ιησούν Χριστόν τον δίκαιον·

Δεν χρειάζεται να ξαναβαπτιστούμε, γιατί υπάρχει μόνο ένα βάπτισμα, το οποίο είναι αποτελεσματικό για όλες τις αμαρτίες που έχουν ομολογηθεί, όποτε κι αν έγιναν, πριν ή μετά το βάπτισμα. Δεν υπάρχουν όρια στη συγχωρητικότητα του Θεού σ’ αυτή τη ζωή, εφόσον μετανοούμε γνήσια.

Αν ο Θεός περιμένει από εμάς να συγχωρούμε χωρίς όρια αυτούς που πραγματικά μετανοούν, πόσο μάλλον ο ίδιος δεν θα κάνει λιγότερα για μας (Ματθ.ιη:21-22, Λουκ.ιζ:3-4).

Το σημαντικό στην περίπτωση είναι ότι λυπούμαστε ειλικρινά και μετανοούμε για τις αμαρτίες μας καθώς και ότι αποφασίζουμε τίμια να γίνουμε καλύτεροι με τη βοήθεια του Θεού.

Και βέβαια, πρωταρχική αρχή, για τον αναγεννημένο πιστό, είναι να μην αμαρτήσει (Α’ Ιωάν.β:1). Αν όμως αμαρτήσουμε, πρέπει να ομολογήσουμε την αμαρτία μας, να πάρουμε τη συγχώρεση και να μην αφήσουμε καμία κατάκριση να μας βασανίζει:

Ρωμ.η:1 Δεν είναι τώρα λοιπόν ουδεμία κατάκρισις εις τους εν Χριστώ, Ιησού, τους μη περιπατούντας κατά την σάρκα, αλλά κατά το πνεύμα.

Ωστόσο, δεν είναι καλό να μετανοούμε συνεχώς για το ίδιο πράγμα, γιατί το Άγιο Πνεύμα μας δίνει τη δύναμη να υπερνικούμε.

«Δια τούτο αφήσαντες την αρχικήν διδασκαλίαν του Χριστού, ας φερώμεθα προς την τελειότητα, χωρίς να βάλλωμεν εκ νέου θεμέλιον μετανοίας από νεκρών έργων, και πίστεως εις Θεόν» (Εβρ.ς:1).

Η μετάνοια είναι πάντοτε διαθέσιμη στον Χριστιανό, αλλά από κάποια στιγμή και μετά πρέπει να ωριμάσει ώστε η ανάγκη μετάνοιας από αμαρτία να είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας.

 

Μετάνοια και Βάπτισμα Αγίου Πνεύματος

 

Ένα άτομο δεν μπορεί να λάβει το Άγιο Πνεύμα πριν μετανοήσει. Ο Ιησούς είπε ότι ο «κόσμος» δεν μπορούσε να δεχτεί αυτή την εμπειρία:

Ιωάν.ιδ:17 το Πνεύμα της αληθείας, το οποίον ο κόσμος δεν δύναται να λάβη, διότι δεν βλέπει αυτό ουδέ γνωρίζει αυτό….

Εννοούσε ότι εκείνοι που ήταν απρόθυμοι να εγκαταλείψουν τα σαρκικά πράγματα του κόσμου, μέσω της μετάνοιας, δεν μπορούσαν να λάβουν τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος.

Ο Πέτρος το έκανε αυτό ξεκάθαρο στις Πράξ.β:38:

«Μετανοήσατε, και ας βαπτισθή έκαστος υμών εις το όνομα του Ιησού Χριστού εις άφεσιν αμαρτιών, και θέλετε λάβει την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος».

Δεν ήταν τυχαίο ότι ανέφερε πρώτα τη μετάνοια. Στην τάξη του Θεού, η μετάνοια πρέπει να προηγείται του βαπτίσματος στο νερό και της λήψης του Αγίου Πνεύματος.

Οι προϋποθέσεις για τη λήψη του Αγίου Πνεύματος είναι η μετάνοια και η πίστη. Σε πολλές περιπτώσεις, όσοι περιμένουν και δεν παίρνουν αυτή την πνευματική εμπειρία, απλά δεν έχουν μετανοήσει.

Εάν και όταν αυτό είναι αλήθεια, είναι μάταιο για κάποιον να δοξάζει το Θεό με την προσδοκία να λάβει το Άγιο Πνεύμα. Θα πρέπει πρώτα να μετανοήσει και να διεκδικήσει την υπόσχεση του Θεού για συγχώρεση.

Καθώς τα βάρη του σηκώνονται εξαιτίας της εξομολόγησης της αμαρτίας και καθώς αισθάνεται την αγάπη και το έλεος του Θεού, θα αρχίσει φυσικά να λατρεύει το Θεό. Και ο Θεός θα εκχύσει το Πνεύμα Του σ' αυτή τη μετανοημένη, πιστή ψυχή που Τον λατρεύει!

 

Ο χρόνος για μετάνοια είναι περιορισμένος

 

Ο χρόνος για μετάνοια περιορίζεται πολύ από τα χρόνια της επίγειας ζωής. Δεν μπορεί να υπάρξει μετάνοια μετά θάνατο. Δεδομένου ότι στην κανονική πορεία των γεγονότων κανείς δεν ξέρει πόσο καιρό θα ζήσει, είναι πράγματι επικίνδυνο να χρονοτριβεί. Η Αγία Γραφή διακηρύσσει:

Εβρ.θ:27 Και καθώς είναι αποφασισμένον εις τους ανθρώπους άπαξ να αποθάνωσι, μετά δε τούτο είναι κρίσις,

Ο χρόνος της μετάνοιας περιορίζεται ακόμα πιο πολύ, από τη διάρκεια της ικανότητας ενός ατόμου να εντυπωσιάζεται από την κρίση που περιμένει τους ασεβείς.

Η συνεχής άρνηση για μετάνοια, όταν το Πνεύμα του Θεού μας καλεί να το κάνουμε, φέρνει σκληροκαρδία. Ο Παύλος μίλησε για ανθρώπους που ήταν «αναισθητούντες» (Εφες.δ:19). Αυτοί οι άνθρωποι δεν αισθάνονται πλέον το Πνεύμα του Θεού να τους οδηγεί. Έχουν χάσει κάθε επιθυμία για μετάνοια.

Ο απόστολος έθεσε επίσης την εξής ερώτηση:

Ρωμ.β:4 Η καταφρονείς τον πλούτον της χρηστότητος αυτού και της υπομονής και της μακροθυμίας, αγνοών ότι η χρηστότης του Θεού σε φέρει εις μετάνοιαν;

Σκέψου την καλοσύνη του Θεού για σένα και σίγουρα η καρδιά σου θα θέλει να μετανοήσει.

 

Εκτός αν μετανοήσεις

Αυτές οι λέξεις προέρχονται από το ευαγγέλιο του Λουκά ιγ:5, όπου λέει:  "Ουχί, σας λέγω, αλλ' εάν δεν μετανοήτε, πάντες ομοίως θέλετε απολεσθή.".

Είναι ξεκάθαρο λοιπόν, ότι η τραγική εναλλακτική λύση της μετάνοιας είναι η αιώνια κόλαση. 

Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός αυτό, είναι εξαιρετικά σημαντικό, όλοι να γνωρίζουν τι είναι η μετάνοια και πώς επιτυγχάνεται. 

 

ΕΛΕΓΧΟΣ, ΝΟΥΘΕΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑ

 

Αυτές οι λέξεις, αποτελούν τις προϋποθέσεις της εξομολόγησης.

Για να γίνει αποδεκτή από το Θεό αλλά και από τους ανθρώπους μια πνευματική εξομολόγηση, χρειάζεται πρώτα  απ' όλα ειλικρινή μετάνοια.

Αλλά και η μετάνοια προϋποθέτει:

1.     έλεγχο περί αμαρτίας

2.     πνευματική νουθεσία.

Η πνευματική μετάνοια δεν είναι απλά μεταμέλεια για κάποια κακή μας πράξη που έφερε άσχημα αποτελέσματα στη ζωή μας ή στη ζωή των άλλων.

Η πνευματική μετάνοια είναι μια βαθιά συναίσθηση της αμαρτωλότητάς μας και συγχρόνως μια αλλαγή της ζωής μας ώστε να μην επαναλάβουμε την ίδια αμαρτία.

Για να φτάσουμε όμως στη μετάνοια χρειάζεται να προηγηθεί «ο έλεγχος του Αγίου Πνεύματος περί αμαρτίας».

Αυτός που καθορίζει τι είναι καλό ή κακό στη ζωή μας είναι ο Θεός. Αφού λοιπόν γίνει ο έλεγχος περί αμαρτίας, ακολουθεί το δεύτερο έργο που οδηγεί στη μετάνοια και την εξομολόγηση. Αυτό είναι η πνευματική νουθεσία.

Συνεπώς όταν μιλάμε για εξομολόγηση, μιλάμε στην πραγματικότητα για τη διακονία του ελέγχου και της νουθεσίας. Ο λόγος του Θεού μιλά γι' αυτή τη διακονία σαν ένα ιερό καθήκον του κάθε πιστού για τον συνάνθρωπό του.

Στην Γαλ.ς:1-2 ο λόγος του Θεού προτρέπει τους πιστούς να φροντίζουν κατά έναν ιδιαίτερο τρόπο για τον άνθρωπο που "περιπίπτει απερισκέπτως εις κανέν αμάρτημα" και συνεχίζοντας λέει: "σεις οι πνευματικοί διορθώνετε τον τοιούτον με πνεύμα πραότητος, προσέχων εις εαυτόν μη και συ πειρασθείς".

Η λέξη «πνευματικοί» στην προκειμένη περίπτωση δεν αναφέρεται στους ποιμένες, αλλά σε κάθε πιστό αδελφό. Αυτό επιβεβαιώνεται στο επόμενο εδάφιο "αλλήλων τα βάρη βαστάζετε".

Την ίδια προτροπή έχουμε και στην Α΄ Θεσ.ε:14: "Σας παρακαλώ δε, αδελφοί, νουθετείτε τους ατάκτους".

Στην Ρωμ.ιε:1 διαβάζουμε "οφείλωμεν δε ημείς οι δυνατοί να βαστάζωμεν τα ασθενήματα των αδυνάτων.

Στις περικοπές αυτές, καθώς και σε πολλές άλλες, ο λόγος του Θεού τονίζει αυτή τη διακονία του ελέγχου και της νουθεσίας, σκοπός της οποίας είναι να οδηγήσει σε μετάνοια, εξομολόγηση, συγχώρηση και αποκατάσταση των σχέσεων του αμαρτωλού με το Θεό και τους συνανθρώπους του.

Ας δούμε, λοιπόν, ποια είναι αυτή η διακονία του ελέγχου και της νουθεσίας.

Ο λόγος του Θεού μας λέει ότι ένα από τα έργα του Αγίου Πνεύματος είναι ο «έλεγχος περί αμαρτίας».

Για να γίνει όμως αυτός ο έλεγχος, το Άγιο Πνεύμα χρησιμοποιεί την Αγία Γραφή και για να διακονηθεί ο λόγος του Θεού στη ζωή του ανθρώπου.

Όταν κάποιος διαπράξει μια σημαντική αμαρτία, περιμένουμε να μετανοήσει και να εξομολογηθεί την αμαρτία του για να συγχωρεθεί.

Απαιτείται δηλαδή από τον αμαρτωλό να πάρει την πρωτοβουλία της διαδικασίας της εξομολόγησης. Υπάρχει όμως ένα σοβαρό πρόβλημα, αν η διαδικασία αφεθεί στον αδελφό που αμάρτησε.

Ο άνθρωπος δεν αναγνωρίζει εύκολα την αμαρτία του και προσπαθεί να δικαιολογήσει οποιαδήποτε παράβαση του ή επιρρίπτει την ευθύνη της αμαρτίας του σε άλλους.

Γι' αυτό χρειάζεται ο άνθρωπος τον έλεγχο του Αγίου Πνεύματος περί αμαρτίας, ώστε να αναγνωρίσει ταπεινά την ενοχή του και την ευθύνη του ως προς την αμαρτία.

Μια άλλη ανάγκη του «ελέγχου περί αμαρτίας» είναι για τα «κρύφια αμαρτήματα» όπως τα ονομάζει ο λόγος του Θεού:

Ψαλμ.μδ:21 ο Θεός δεν ήθελεν εξετάσει τούτο; διότι αυτός εξεύρει τα κρύφια της καρδίας.

Τα κρύφια αμαρτήματα είναι αυτά που δεν έχουν εξωτερικές συνέπειες, που δεν μπορούν να δουν οι άλλοι. Αυτές οι αμαρτίες είναι μερικές φορές κρυφές ακόμα και από αυτόν που τις διαπράττει. Τέτοιες αμαρτίες διαπράττουμε όλοι.

Οι κακές μας διαθέσεις, ο φθόνος, το μίσος, οι κακές επιθυμίες για τις οποίες μας μιλάει και ο Ιησούς Χριστός είναι κρύφια αμαρτήματα.

"Ηκούσατε ότι ερρέθη εις τους αρχαίους, Μη μοιχεύσης. Εγώ όμως σας λέγω ότι πας ο βλέπων γυναίκα δια να επιθυμήση αυτήν ήδη εμοίχευσεν εν τη καρδία αυτού" (Ματθ.ε:27-28).

Μια άλλη, περισσότερο συνηθισμένη και ύπουλη μορφή αμαρτίας, που διαπράττουμε όλοι, είναι οι παραλείψεις μας, η αδιαφορία μας για τις ανάγκες των συνανθρώπων μας, είτε αυτές είναι υλικές, είτε πνευματικές.

Πίσω από αυτές τις αμαρτίες κρύβονται άλλες αμαρτίες όπως είναι η φιλαυτία, ο εγωισμός, ο υλισμός και η αλαζονεία του βίου, που είναι μια μορφή κοσμικότητας. Τέτοιες αμαρτίες είναι σοβαρότερες από τη διάπραξη κάποιας κακής πράξης.

Και το χειρότερο, τέτοιες αμαρτίες δεν τις αναγνωρίζουμε σαν αμαρτίες και παραμένουν ανεξομολόγητες και ασυγχώρητες.

Σ' όλες αυτές τις μορφές αμαρτίας, κάθε πιστός χρειάζεται τον «έλεγχο περί αμαρτίας». Αυτός ο έλεγχος ακονίζει την πνευματική μας συνείδηση και εν συνεχεία η πνευματική νουθεσία μας βοηθάει να υιοθετήσουμε το νου του Θεού, τα αισθήματα του Θεού, την ευσπλαχνία του Θεού, για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των συνανθρώπων μας.

Με αυτό σαν κανόνα της πνευματικής ζωής ο άνθρωπος του Θεού αυξάνει την ευαισθησία του για την αμαρτία και ανακαλύπτει αμαρτίες στη ζωή του τις οποίες χωρίς τη διακονία της νουθεσίας του λόγου του Θεού αγνοούσε και αδιαφορούσε.

Παρατηρούμε εδώ ένα πνευματικό παράδοξο. Όσο αυξάνει ο πιστός στον αγιασμό, τόσο περισσότερο αυξάνουν οι αμαρτίες στη ζωή του. Εμείς συνήθως περιμένουμε το αντίθετο. Οι αμαρτίες του αγιασμένου και αυξημένου στην πίστη, αντί να ελαττώνονται, αυξάνονται. Πώς συμβαίνει αυτό; Καθώς ο πιστός αυξάνει στην πνευματική του ζωή, αυξάνει και η ευαισθησία του στο θέλημα του Θεού. Ενώ στο παρελθόν, ορισμένες παραλείψεις σχετικά με το θέλημα του Θεού τις παραέβλεπε, τώρα έχει την ευαισθησία να διακρίνει αμαρτίες στη ζωή του που πρώτα δεν τις αναγνώριζε.

Ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο ο άνθρωπος δεν θέλει να συζητήσει τη ζωή του, τα σφάλματά του, τις αμαρτίες και τις αδυναμίες του με οποιονδήποτε αδελφό ή φίλο, είναι γιατί φοβάται μήπως γίνει αντικείμενο κουτσομπολιού, και ακούσει αυτά που είπε στον πνευματικό αδελφό του να τα χρησιμοποιούν άλλοι εναντίον του.

Ένας άλλος λόγος είναι ότι όταν ομολογούν σε κάποιον τις αμαρτίες τους και ζητούν τη συμβουλή και τη βοήθεια των άλλων, αισθάνονται μειωμένοι.

Και τέλος υπάρχει και ένα εγωιστικό συναίσθημα. Δεν θέλει να θεωρηθεί ανίκανος να λύσει μόνος του τα προβλήματά του και σκέπτεται: «Γιατί να πάω σε κάποιον άλλο; Δεν μπορώ εγώ να λύσω μόνος τα προβλήματά μου;»

Ακούμε πολλές φορές από μέλη των εκκλησιών μας που περνούν μέσα από δύσκολες και οδυνηρές πνευματικές καταστάσεις και οικογενειακές τραγωδίες, ότι δεν ζητούν βοήθεια και πνευματική συμβουλή από τον Ποιμένα τους, γιατί είναι πολύ απασχολημένος.

Αυτό όμως δεν πρέπει να αποτελεί εμπόδιο σε αδελφούς, μέλη των εκκλησιών μας να μας ενοχλήσουν.

Από την άλλη πλευρά, πολλοί αδελφοί που βλέπουν τον αδελφό τους να έχει κάποιο πρόβλημα, τον οποίο πρέπει να πλησιάσουν και να νουθετήσουν σύμφωνα με το λόγο του Θεού, δικαιολογούν την αδιαφορία τους με κάποια ευσεβή δικαιολογία του είδους «Ποιος είμαι εγώ να του μιλήσω; Μήπως είμαι εγώ καλύτερος; Άλλωστε ο λόγος του Θεού λέει 'Μη κρίνετε'.

Με αυτό τον τρόπο παραμελούμε τη διακονία αυτή του ελέγχου της αμαρτίας και της πνευματικής νουθεσίας.

Ένας ακόμη λόγος για την αδιαφορία μας αυτή είναι κάποια δική μας αμαρτία που είναι γνωστή σε άλλους.

Ο καλύτερος πνευματικός σύμβουλος είναι εκείνος που γνώρισε τη συγχώρηση του Θεού.

Μπορεί να αρχίσει τη διακονία του με τη δική του εμπειρία της αμαρτίας, της μετάνοιας, της εξομολόγησης και της συγχώρησης και στη συνέχεια να συνεχίσει σαν ένας συγχωρημένος αμαρτωλός τη διακονία του με έναν άλλο αμαρτωλό που χρειάζεται συγχώρηση.