Επιστολές (2)

 

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ

ΜΕΡΟΣ Ι

 

Α.  ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Γράφτηκε από τον απόστολο Παύλο. Απ’ το πρώτο κιόλας εδάφιο συστήνει τον εαυτό του σαν υπηρέτη του Ιησού Χριστού, που έχει καλεστεί να είναι απόστολος και ξεχωρισμένος για το ευαγγέλιο του Θεού.

Ο όρος υπηρέτης σημαίνει «υπηρέτης σε δεσμά». Ο απόστολος Παύλος βλέπει τον εαυτό του σαν ένα δεμένο δούλο του Ιησού Χριστού. Σ’ αυτό το μάθημα βλέπουμε την αρχή που στην πραγματικότητα οδήγησε την ζωή του Παύλου: «Ούτω πρόθυμος είμαι, το κατ’ εμέ, να κηρύξω το ευαγγέλιον» (εδαφ.15). Σ’ αυτή την δήλωση βρίσκουμε αυτό που οδήγησε τον Παύλο μέσα σ’ ολόκληρη την διακονία του και τον έκανε να είναι τόσο σπουδαίος απόστολος.

 

Β.  ΧΡΟΝΟΣ, ΤΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ

 

1.  Χρόνος

Η επιστολή προς Ρωμαίους γράφτηκε το 58 μ.Χ. όταν ο απόστολος Παύλος ήταν ήδη χριστιανός περίπου 20 χρόνια. Γράφτηκε περίπου 28 χρόνια μετά την ανάσταση του Ιησού Χριστού.

 

2.  Τόπος

Ο Παύλος έμεινε 3 μήνες με την εκκλησία της Κορίνθου, από τα τέλη του Φθινοπώρου του 57 μ.Χ. μέχρι την αρχή της άνοιξης του 58 μ.Χ. (Πραξ.κ:2-3). Στη διάρκεια αυτών των 3 μηνών έγραψε την επιστολή και την έστειλε στην Ρώμη με την Φοίβη, μία γυναίκα διάκονο της εκκλησίας της Κεχρεών, ένα προάστιο και λιμάνι της Κορίνθου. Η Φοίβη ήταν μία πλούσια χριστιανή, βοηθός και γυναίκα προσόντων. Ο Παύλος της εμπιστεύτηκε αυτή την τόσο σημαντική επιστολή.

3.  Συνθήκες της συγγραφής

Ο απόστολος Παύλος επιθυμούσε για πολύ καιρό να επισκεφτεί την Ρώμη και να κηρύξει το ευαγγέλιο εκεί. Αυτή η επιστολή γράφτηκε για να προετοιμάσει τον δρόμο για την άφιξή του εκεί, και στο μεταξύ, να τους προμηθεύσει αρκετό αναγκαίο διδακτικό υλικό. Η επιστολή είναι το μόνο γράμμα του σε μια εκκλησία που δεν είχε ο ίδιος ιδρύσει. Τα άλλα του γράμματα ήταν γραμμένα σε άτομα ή σε εκκλησίες και γράφτηκαν για να προειδοποιήσουν για κινδύνους ή να διορθώσουν κάποια λάθη και να ενθαρρύνουν τους πιστούς στον Κύριο. Αυτές οι επιστολές γράφτηκαν σε πιστούς ή σε εκκλησίες που ο ίδιος είχε ιδρύσει ενώ η επιστολή προς Ρωμαίους γράφτηκε για προετοιμασία της μελλοντικής του διακονίας.

 

Γ.  Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ

Ο Παύλος χαιρετά την εκκλησία στη Ρώμη σαν τους αγαπητούς του Θεού, προσκεκλημένους αγίους (εδαφ.7). Αναμφίβολα, η συνάθροιση στην Ρώμη αποτελούταν κυρίως από Εθνικούς. Παρ’ όλα αυτά, υπήρχαν και κάποιοι Εβραίοι πιστοί.  Το 63 π.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Πομπήιος ίδρυσε μια Εβραϊκή αποικία στην Ρώμη. Στην επιστολή του, ο Παύλος αναφέρεται και στους Ρωμαίους και στους Εβραίους.

Τα ονόματα που αναφέρονται στο κεφ.ις δίνουν ένα στοιχείο για τα μέλη αυτής της συνάθροισης. Ανάμεσά τους υπήρχαν Εβραϊκά, Ρωμαϊκά και Ελληνικά ονόματα. Διαφαίνεται ότι ο Παύλος ήξερε προσωπικά πολλούς απ’ αυτούς. Όταν ο διωγμός άρχισε στην Ιερουσαλήμ κι οι χριστιανοί σκόρπισαν, ταξίδεψαν μέσα σ’ ολόκληρη την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Αναμφίβολα, κάποιοι βρέθηκαν στην Ρώμη. Πολύ πιθανό κάποιοι να ήταν πιστοί από τον Παύλο. Άλλοι θα είχαν πιστέψει απ’ τον Βαρνάβα, τον Πέτρο ή άλλους ευαγγελιστές.

 

Δ.  ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ

Αυτή η επιστολή είναι το πιο σημαντικό έργο του Παύλου. Έχει ονομαστεί το έργο τέχνης του Παύλου. Εάν κάποιος θέλει να καταλάβει τη θεολογία του Παύλου, θα πρέπει προσεκτικά να μελετήσει την επιστολή προς Ρωμαίους.

Αυτή η επιστολή είναι η φιλοσοφία του ευαγγελίου. Δείχνει πώς το ευαγγέλιο ανταποκρίνεται σε κάθε ανθρώπινη ανάγκη κι ότι είναι η μόνη απάντηση στο πρόβλημα της ενοχής και της εξουσίας της αμαρτίας. Δεν υπάρχει άλλο βιβλίο που να κοιτά τόσο άφοβα μέσα στα βάθη της αθλιότητας που ήρθε σαν αποτέλεσμα της ανθρώπινης αμαρτίας και δίνει την απάντηση του Θεού γι’ αυτή. Η επιστολή προς Ρωμαίους είναι μια διδασκαλική πραγματεία, ένας σκελετός μιας συστηματικής θεολογίας. Είναι μια θεμελιακή, βαθιά, και συστηματική συζήτηση ολόκληρου του σχεδίου της σωτηρίας κι έχει παγκόσμια εφαρμογή. Εξετάζει τον άνθρωπο σαν άνθρωπο, κι όχι σαν Εβραίο ή Εθνικό. Άσχετα αν είναι κάποιος Εβραίος ή Έλληνας, η σωτηρία δίδεται από τον Ιησού προς όλους που θα πιστέψουν σ’ Αυτόν και θα υπακούσουν το ευαγγέλιό Του.

 

Ε. ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ

Το θέμα της επιστολής βρίσκεται στον πρόλογο και είναι η δικαίωση δια πίστεως, η θαυμαστή αυτή διδασκαλία που βρίσκουμε στον Αββακούμ β:4. Αυτή η διδασκαλία αναπτύσσεται σ’ αυτή την επιστολή και μπορεί να συνοψιστεί σε 6 λέξεις: καταδίκη, δικαίωση, αγιασμός, υιοθεσία, αποκατάσταση και αφιέρωση.

Το θέμα βρίσκεται στο κείμενο της επιστολής: «Διότι δεν αισχύνομαι το ευαγγέλιον του Χριστού, επειδή είναι δύναμις Θεού προς σωτηρίαν εις πάντα τον πιστεύοντα, Ιουδαίον τε πρώτον και Έλληνα, διότι δι’ αυτού αποκαλύπτεται η δικαιοσύνη του Θεού εκ πίστεως εις πίστην, καθώς είναι γεγραμμένον, «Ο δε δίκαιος θέλει ζήσει εκ πίστεως» (Ρωμ.α:16,17).

 

Ζ.  ΕΠΙΚΕΦΑΛΙΔΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ

Οι επικεφαλίδες της επιστολής που θ’ ακολουθήσουμε σ’ αυτή την μελέτη είναι:

·     Εισαγωγή - α:1-17

·     Η δικαίωση είναι απαραίτητη για τους αμαρτωλούς ανθρώπους - α:18-γ:20

·     Η δικαίωση προμηθεύεται από τον Θεό - γ:21-γ:26

·     Η δικαίωση λαμβάνεται δια πίστεως - γ:27-δ:25

·     Η δικαίωση βιώνεται στην ψυχή - ε:1-η:17

·     Η δικαίωση εγγυάται μια μόνιμη ευλογία - η:18-η:39

·     Η δικαίωση απορρίπτεται από τους Εβραίους - θ-ια

·     Η δικαίωση φανερώνεται στην καθημερινή ζωή - ιβ-ις

Η.  ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 

1.  Χαιρετισμός - α:1-7

Ο απόστολος Παύλος χαιρετά τους Ρωμαίους, δηλώνοντας την επίσημή του θέση και τον λόγο που έγραψε αυτή την επιστολή.

 

2.  Προσωπικά αισθήματα - α:8-15

Εκφράζει το βαθύ του ενδιαφέρον για τους Ρωμαίους, την ευχαριστία του γι’ αυτούς και την επιθυμία του να τους δει έτσι ώστε να τους μεταφέρει κάποια πνευματικά χαρίσματα. Επίσης δηλώνει την υποχρέωσή του να κηρύξει το ευαγγέλιο σε όλους τους ανθρώπους.

 

3.  Θέμα - α:16,17

Μετά από τον χαιρετισμό του και την έκφραση των προσωπικών του αισθημάτων, ο Παύλος συστήνει το θέμα της επιστολής του. Δηλώνει ότι δεν αισχυνόταν το ευαγγέλιο και ήταν έτοιμος να το κηρύξει ακόμα και στην Ρώμη. Είναι δύναμις Θεού προς σωτηρία στον καθένα, δια πίστεως, γιατί αποκαλύπτει την δικαιοσύνη του Θεού.

 

Θ.  Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Ο Παύλος δηλώνει ότι το ευαγγέλιο του Χριστού είναι η δύναμη του Θεού προς σωτηρία (Ρωμ.α:16). Στην επιστολή του προς Κορινθίους έγραψε ότι η πίστη μας είναι δια της δυνάμεως του Θεού (Α’ Κορ.β:5). Από την λέξη «δύναμις» προέρχεται η λέξη «δυναμίτης» (εκρηκτική δύναμη). Το ευαγγέλιο είναι ο δυναμίτης του Θεού. Ηθικές μεταρρυθμίσεις και κοινωνικά σχέδια είναι αδύναμα να διεισδύσουν στην ανθρώπινη κακία. Το ευαγγέλιο υπερνικά την μεγαλύτερη αντίσταση, διεισδύει στη σκληρότερη συνείδηση, και μαλακώνει και την πιο επίμονη καρδιά.