Η "καθολική" εκκλησία σαν ορολογία συναντάται τον 4ο αιώνα από τον Κύριλλο Ιεροσολύμων που χειροτονήθηκε επίσκοπος από τους
αρειανιστές και αργότερα συντάχθηκε με
τους τριαδικούς, καθώς και από τον Αυγουστίνο
Ιππώνος. Ο όρος τον 4ο αιώνα χρησιμοποιήθηκε εξίσου και από τους
τρινιταριανούς και τους ουνιταριανούς (αρειανόφρονες). Είναι χαρακτηριστικό ότι
η εκκλησία των αρειανιστών μέχρι σήμερα εξακολουθεί να τιτλοφορείται ως καθολική (βλέπε: http://arian-catholic.org/) .
Οι δύο
ομάδες διεκδίκησαν διαδοχικά την
κυριότητα του καθολικισμού με την συνδρομή της κρατικής εξουσίας και των αρχόντων μεγιστάνων της οικονομικής
ισχύος. Ετσι ο όρος "καθολική εξουσία" έγινε συνώνυμος του καθεστωτισμού, της ολοκληρωτικής επιβολής
από τα πάνω, από την κοσμική εξουσία.