Μη αντίσταση

Ματθ.ε:38-42

Η επί του όρους ομιλία, που ξεκίνησε στο πέμπτο κεφάλαιο, περιέχει δύσκολες έννοιες για να τις δεχτεί η ανθρώπινη φύση. Ο Ιησούς θέτει ένα φαινομενικά αδύνατο πρότυπο για εκείνους που θέλουν να μπουν στην βασιλεία των ουρανών:

Ματθ.ε:20 Επειδή σας λέγω ότι εάν μη περισσεύση η δικαιοσύνη σας πλειότερον της των γραμματέων και Φαρισαίων, δεν θέλετε εισέλθει εις την βασιλείαν των ουρανών.

Το να μην έχεις σκοτώσει, δεν είναι αρκετό. Είπε:  «πας ο οργιζόμενος αναιτίως κατά του αδελφού αυτού θέλει είσθαι ένοχος εις την κρίσιν» (Ματθ.ε:21–22).

Το να μην έχεις μοιχεύσει δεν είναι αρκετό, Είπε: «πας ο βλέπων γυναίκα διά να επιθυμήση αυτήν ήδη εμοίχευσεν αυτήν εν τη καρδία αυτού»  (Ματθ.ε:27–28).

Το αποκορύφωμα είναι ότι κανένας δεν είναι αρκετά δίκαιος για να μπει στον ουρανό, με τα καλά του έργα. Όλοι, ανεξάρτητα από το πόσο «άγιοι» μπορεί να φαίνονται, πρέπει να συγχωρεθούν οι αμαρτίες τους και να δικαιωθούν δια πίστεως Ιησού Χριστού, υπακούοντας στο ευαγγέλιο του Χριστού.

 

Ματθ.ε:38,39 Ηκούσατε ότι ερρέθη, Οφθαλμόν αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος. Εγώ όμως σας λέγω να μη αντισταθήτε προς τον πονηρόν· αλλ' όστις σε ραπίση εις την δεξιάν σου σιαγόνα, στρέψον εις αυτόν και την άλλην·

Ο Ιησούς προχωρά σε ένα άλλο θέμα «Ηκούσατε ότι ερρέθη…… Εγώ όμως σας λέγω». Περιμένει ότι το κοινό Του έχει ακούσει τον «νόμο των αντιποίνων», που συχνά συνοψίζεται στο οφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος.

Αυτή η εντολή βρίσκεται στην Έξοδ.κα:24, Λευιτ.κδ:20 και Δευτ.ιθ:21. Σε αυτά τα μέρη ουσιαστικά δόθηκε ο τρόπος που οι κριτές έπρεπε να κρίνουν. Θα δίκαζαν οφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος, και καύσιμον αντί καυσίματος.

Κατά κανόνα, αυτό δεν είναι άδικο. Ο Χριστός δεν βρίσκει κανένα σφάλμα στον κανόνα, όταν εφαρμόζεται από τους δικαστές και δεν έχει πρόθεση να τον καταργήσει. Αλλά αντί να τον περιορίζουν στους δικαστές, οι Εβραίοι τον επέκτειναν στην ιδιωτική ζωή, και τον έκαναν κανόνα εκδίκησης.

Νόμιζαν ότι δικαιολογούνται από αυτόν τον κανόνα να προκαλέσουν την ίδια ζημία που είχαν υποστεί. Ο Σωτήρας μας έχει αντίθετη γνώμη γι’ αυτό. Δηλώνει ότι ο νόμος αυτός δεν έχει να κάνει στις προσωπικές αντεκδικήσεις, ότι δόθηκε μόνο για χρήση από τον δικαστή και ότι η ιδιωτική τους συμπεριφορά έπρεπε να διέπεται από διαφορετικές αρχές.

Οι σύγχρονοι αναγνώστες συχνά βλέπουν το «οφθαλμόν αντί οφθαλμού» σαν βίαιο ή σκληρό. Ο λόγος που ο Θεός έδωσε αυτόν τον νόμο ήταν για να αποτρέψει την κλιμάκωση και την υπερβολική τιμωρία.

Η ανθρώπινη φύση είναι να ανταποδίδεις, συν «κάτι παραπάνω». Με άλλα λόγια, αν με χαστουκίσεις, θα σου ρίξω μπουνιά. Αν με μαχαιρώσεις, θα σε πυροβολήσω. Αυτό το μοτίβο εκδίκησης μετατρέπει τις ασήμαντες προσβολές σε ταραχές και τα μικρά εγκλήματα σε πολέμους. Ο κανόνας του Θεού για τον Ισραήλ ήταν να περιορίσει τα αντίποινα και την τιμωρία σε ένα δίκαιο ισοδύναμο βλάβης. Η διδασκαλία του Θεού για το «οφθαλμόν αντί οφθαλμού» είχε σαν στόχο να περιορίσει την βία, όχι να την ενθαρρύνει.

Η πρόθεση του Θεού δεν είναι απλά να περιορίσει την εκδίκηση στις καρδιές του λαού Του. Η άρνηση της εκδίκησης είναι το θέλημα Θεού και η εντολή προς τους δικούς Του:

Ρωμ.ιβ:19 Μη εκδικήτε εαυτούς, αγαπητοί, αλλά δότε τόπον τη οργή· διότι είναι γεγραμμένον· εις εμέ ανήκει η εκδίκησις, εγώ θέλω κάμει ανταπόδοσιν, λέγει Κύριος.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι χριστιανοί δεν μπορούν να τραπούν σε φυγή, ούτε σημαίνει ότι η κατάφωρη βία και το κακό πρέπει να αντιμετωπίζονται με απόλυτη φιλειρηνικότητα (ας πωλήση το ιμάτιον αυτού και ας αγοράση μάχαιραν Λουκ.κβ:36). Αυτό σημαίνει ότι όσο το δυνατόν, οι Χριστιανοί δεν πρέπει να «ανταποδίδουν κακό αντί κακού»:

Ρωμ.ιβ:17,18 Εις μηδένα μη ανταποδίδετε κακόν αντί κακού· προνοείτε τα καλά ενώπιον πάντων ανθρώπων· ει δυνατόν, όσον το αφ' υμών ειρηνεύετε μετά πάντων ανθρώπων.

Ρωμ.ιβ:20,21 Εάν λοιπόν πεινά ο εχθρός σου, τρέφε αυτόν, εάν διψά, πότιζε αυτόν· διότι πράττων τούτο θέλεις σωρεύσει άνθρακας πυρός επί την κεφαλήν αυτού. Μη νικάσαι υπό του κακού, αλλά νίκα διά του αγαθού το κακόν.

Αυτό ταιριάζει με τα σχόλια του Ιησού σχετικά με το να στρέψεις και το άλλο μάγουλο. Στον αρχαίο κόσμο, το δεξί χέρι θεωρούνταν πάντα κυρίαρχο. Ο Ιησούς αναφέρεται συγκεκριμένα «εις την δεξιάν σου σιαγόνα», εδώ. Αυτό συνεπάγεται χτύπημα με την πίσω μεριά του χεριού: το να χαστουκίσεις κάποιον στο δεξί μάγουλο, με το δεξί χέρι, είναι περισσότερο εκφοβισμός και κακοποίηση παρά απλό χτύπημα. Ακόμη και στον σύγχρονο κόσμο, ο όρος «χαστούκι» χρησιμοποιείται σε σχέση με την προσβολή και μείωση που δεν την περίμενες. Το να «γυρίσεις το άλλο μάγουλο» υπονοεί ότι αποδέχεσαι αυτή την προσβολή και ότι το κακό πιθανόν να συνεχιστεί.

Εν ολίγοις, η εντολή του Χριστού εδώ δεν σημαίνει «δεν πρέπει να κάνεις τίποτα όταν κάποιος σε χτυπάει και σου διαλύει το πρόσωπο». Μιλάει σε πιστούς που θα βιώσουν διωγμό και μίσος από τον κόσμο (Ματθ.ε:11–12). Η σωστή χριστιανική απάντηση στην αντιπαλότητα, τον χλευασμό ή την προσβολή, είναι απλά να το αφήσεις να περάσει: «μη αντισταθήτε προς τον πονηρόν». Ακόμα καλύτερα, όπως βλέπουμε παρακάτω, είναι να αναποδογυρίσεις την κακοποίηση με την αγάπη (Ματθ.ε:40–42).

Η γενική αρχή που έθεσε ήταν ότι δεν πρέπει να αντιστεκόμαστε στο κακό, να μη αντισταθήτε προς τον πονηρόν. Αλλά ακόμη και αυτή η γενική οδηγία δεν πρέπει να εννοηθεί πολύ αυστηρά. Ο Χριστός δεν είχε πρόθεση να διδάξει ότι πρέπει να βλέπουμε τις οικογένειές μας να δολοφονούνται ή εμείς οι ίδιοι και να μην αντιστεκόμαστε. Ο νόμος της φύσης, και όλοι οι νόμοι, ανθρώπινοι και θεϊκοί, δικαιολογούν την αυτοάμυνα όταν η ζωή βρίσκεται σε κίνδυνο.

Σίγουρα δεν είχε την πρόθεση να διδάξει ότι ένας πατέρας μπορεί να κάθεται ήρεμα και να βλέπει την οικογένειά του να σφάζεται από βίαιους ανθρώπους και να μην του επιτρέπεται να την υπερασπιστεί.

Ο Σωτήρας μας εξηγεί αμέσως τι εννοεί με αυτό. Αν σκόπευε να μιλήσει για μια περίπτωση που κινδυνεύει μια ζωή, σίγουρα θα το είχε αναφέρει. Μια τέτοια περίπτωση ήταν πολύ πιο σημαντική από αυτές που ανέφερε.

Μια διδασκαλία τόσο ασυνήθιστη, τόσο διαφορετική απ’ ότι πίστευε ο κόσμος, που ακόμα και οι καλύτεροι άνθρωποι είχαν κάνει, άξιζε να ακουστεί επίσημα. Αντί να το κάνει αυτό, ωστόσο, περιορίζεται σε μικρότερα θέματα, σε πράγματα συγκριτικά ασήμαντα και λέει ότι σε αυτά καλύτερα να υπομείνουμε το λάθος παρά να ξεκινήσουμε συγκρούσεις και δικαστικές αγωγές.

Η διδασκαλία του Χριστού επί του θέματος, αποκαλύπτει την αληθινή πρόθεση του Θεού για τον λαό Του. Σε ιδιωτικό επίπεδο, το θέλημα του Θεού είναι να μην εκδικηθούμε, καθόλου (Ματθ.ε:39).

Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε αδύναμοι ή παθητικοί απέναντι στην κατάφωρη βία (Λουκ.κβ:36), αλλά απαγορεύει την προσπάθεια να «πατσίζουμε» όταν μας προσβάλλουν ή μας κακομεταχειρίζονται (Ρωμ.ιβ:19).

Η πρώτη περίπτωση λοιπόν είναι όταν μας ραπίσουν εις την δεξιάν μας σιαγόνα. Αντί να αγωνιζόμαστε και να πολεμάμε, πρέπει να το δεχτούμε υπομονετικά, γυρίζοντας και το άλλο μάγουλο. Αυτό, ωστόσο, δεν εμποδίζει την σθεναρή αλλά ήπια επί της αδικίας του πράγματος επιμονή να μας αποδοθεί δικαιοσύνη, όπως προκύπτει από το παράδειγμα του ίδιου του Ιησού:

Ιωάν.ιη:23 Απεκρίθη προς αυτόν ο Ιησούς· Εάν κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κακού· εάν δε καλώς, τι με δέρεις;

 

Ματθ.ε:40 και εις τον θέλοντα να κριθή μετά σου και να λάβη τον χιτώνα σου, άφες εις αυτόν και το ιμάτιον·

Σ’ αυτή την εκτεταμένη διδασκαλία, της επί του όρους ομιλίας, ο Ιησούς επαναπροσδιορίζει για τους ακροατές Του τι σημαίνει να είσαι δίκαιος.

Υπερβαίνει το γράμμα του νόμου, ειδικά όπως είχε διδαχθεί από τους θρησκευτικούς ηγέτες του Ισραήλ. Ο σκοπός του είναι διττός:

    1. Να αποκαλύψει την αληθινή καρδιά του Θεού για τον  λαό Του, όπως αποκαλύπτεται σε αυτές τις εντολές.

    2. Να αποδείξει ότι κανείς δεν μπορεί να ελπίζει ότι είναι «αρκετά καλός» για να κερδίσει τον ουρανό με την δική του αξία (Ματθ.ε:20, 48).

Ο Ιησούς έχει ξεκαθαρίσει ότι είναι λάθος να ζητάς προσωπική εκδίκηση. Σε απάντηση στις προσβολές – ακόμη και σε ένα κυριολεκτικό «χαστούκι στο πρόσωπο» – η καλύτερη επιλογή είναι απλά να «γυρίσεις το άλλο μάγουλο». Αντιμετώπισε την προσβολή σαν κάτι ανάξιο προσοχής και αποδέξου ότι μπορεί να έρθουν περισσότερες προσβολές (Ματθ.ε:38–39).

Η φράση «μη αντισταθήτε προς τον πονηρόν», που χρησιμοποιείται στο προηγούμενο εδάφιο, ισχύει και γι’ αυτό. Σίγουρα έρχεται σε σύγκρουση με την ανθρώπινη φύση. Είναι τόσο «αφύσικο» που οι περισσότεροι άνθρωποι απορρίπτουν αυτή την διδασκαλία.

Σύμφωνα με την κοσμική σοφία, η αντίσταση απέναντι στο κακό δεν είναι η ευγένεια, αλλά η γενναιότητα και το θάρρος. Γιατί ο Ιησούς να πει στους δικούς Του να μην αντισταθούν σε ένα πονηρό άτομο;

Ο πρωταρχικός λόγος είναι ότι ο Ιησούς μιλάει στο πλαίσιο προσωπικών θεμάτων. Δεν απαγορεύει την αυτοάμυνα ή τις ενέργειες μιας κυβέρνησης για τον περιορισμό του κακού.

Η δυσκολία με αυτό, όπως και με παρόμοια αποσπάσματα στις διδασκαλίες του Κυρίου μας, είναι να δούμε πώς πρέπει να εκπληρώσουμε αυτή την αρχή ακριβώς, όπως θέλει ο μεγάλος Δάσκαλος. Θα το πάρουμε κυριολεκτικά; Πρέπει να το πάρουμε «μεταφορικά», ή ακόμα και σαν υπερβολή;

Αν το θεωρήσουμε υπερβολή, κινδυνεύουμε πολύ να το αποδυναμώσουμε ώστε να ταιριάζει στην δική μας ευκολία, ενώ ο Κύριός μας εννοούσε κάτι πολύ αληθινό.

Επιπλέον, αυτό δεν είναι συμβουλή τελειότητας για εκλεκτούς αγίους. Είναι ένας γενικός νόμος της βασιλείας των ουρανών. Είναι μια αρχή αυτής της ανώτερης δικαιοσύνης που υπερβαίνει την δικαιοσύνη των γραμματέων και των Φαρισαϊκών που ο Χριστός απαιτεί από όλους τους δικούς Του.

Πώς, λοιπόν, πρέπει να ερμηνευθεί;

ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ. Ο Χριστός δεν ήταν ο Σόλων, που συνέταξε έναν κώδικα κρατικών νόμων. Αυτή η αρχή δεν δόθηκε σε κάποια νομοθετική συνέλευση. Μίλησε με ανθρώπους που ζούσαν κάτω από τον σκληρό ζυγό της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Αλλά τα λόγια Του δεν είχαν να κάνουν τίποτα με την κυβέρνηση της Ρώμης.

Ο άλλος λόγος που ο Ιησούς έκανε το σχόλιο ότι δεν πρέπει να αντιστεκόμαστε σε ένα κακό άτομο, αρχίζει να παίρνει μορφή σ’ αυτό το εδάφιο. Αυτή η ιδέα επεκτείνεται ακόμη περισσότερο στην επόμενη ενότητα, σχετικά με την αγάπη των εχθρών μας. Η άρνηση αντίστασης – που σημαίνει όχι αντίποινα, σε αυτή την περίπτωση – είναι μια πράξη εμπιστοσύνης στον Θεό που νοιάζεται για εμάς και εργάζεται στον κόσμο μέσα από εμάς.

Οι προσωπικές επιθέσεις παρέχουν στους πιστούς την ευκαιρία να επιδείξουν την δύναμη και την καλοσύνη του Θεού. Προς το παρόν, ο Χριστός προσφέρει παραδείγματα για το πώς είναι να μην αντιστέκεσαι στους άλλους.

Προχωρώντας πέρα από τις ασήμαντες προσβολές, ο Ιησούς σχηματίζει τώρα την νοερή εικόνα ότι κάποιος θα μηνύσει έναν χριστιανό για τον χιτώνα του.

Αντί να τον αντιμετωπίσει δικαστικά, ο Ιησούς λέει στους δικούς Του απλά να δώσουν σε αυτό το άτομο και τον χιτώνα και το ιμάτιο – το εξωτερικό ένδυμα. Αυτό που οι άλλοι το βλέπουν σαν κακοποίηση και προσβολή, οι χριστιανοί μπορούν να το μετατρέψουν σε παράδειγμα δύναμης πιστής.

Όταν ένας άνθρωπος είναι φιλόδικος και αποφασισμένος να εκμεταλλευτεί κάθε πλεονέκτημα που μπορεί να του δώσει ο νόμος, του αρέσει να κάνει άσχημες και δαπανηρές δικαστικές αγωγές. Ο Κύριος μας λέει, αντί να τον μιμηθούμε και να τον αντιμετωπίσουμε με ένα εκδικητικό πνεύμα στα δικαστήρια, ας δεχτούμε μια ασήμαντη βλάβη, να σταματήσουμε να αντιστεκόμαστε και να υποκύψουμε σ’ αυτόν. Αυτό έχει να κάνει με την ιδιοκτησία, όχι με την συνείδηση και την ζωή.

Χιτώνας - Οι Εβραίοι φορούσαν δύο κύρια ενδύματα, ένα εσωτερικό και ένα εξωτερικό. Το εσωτερικό, εδώ ονομάζεται χιτώνας, ήταν κατασκευασμένο συνήθως από λινό και αγκάλιαζε ολόκληρο το σώμα, μέχρι τα γόνατα. Μερικές φορές κάτω από αυτό το ένδυμα, όπως στην περίπτωση των ιερέων, υπήρχε ένα άλλο ένδυμα, κάτι σαν περισκελίδα. Ο χιτώνας, έφτανε μέχρι τον λαιμό και είχε μακριά ή κοντά μανίκια. Πάνω από αυτό φορούσαν συνήθως ένα άλλο ένδυμα, που εδώ ονομάζεται «ιμάτιο». Ήταν συνήθως σαν τετράγωνο, διαφορετικών μεγεθών, που το τύλιγαν γύρω από το σώμα, και το έβγαζαν όταν έκαναν κάποια δουλειά.

Αν, είπε ο Χριστός, ένας αντίπαλος ήθελε να σου πάρει, νομικά, ένα από αυτά τα ενδύματα, αντί να τον αντιμετωπίσεις, δώσε του και το άλλο.

 

Ματθ.ε:41 και αν σε αγγαρεύση τις μίλιον εν, ύπαγε μετ' αυτού δύο.

Τώρα ο Ιησούς περιγράφει μια αναγκαστική πορεία, κατά κάποιο τρόπο. Αυτό το παράδειγμα ήταν μια σαφής αναφορά στους Ρωμαίους κατακτητές του Ισραήλ, οι οποίοι ήταν συχνά σκληροί και άδικοι στη μεταχείριση του εβραϊκού λαού. Προφανώς, οι Ρωμαίοι στρατιώτες θα μπορούσαν να αρπάξουν κάθε Εβραίο πολίτη που θα επέλεγαν και να τον αναγκάσουν να μεταφέρει αποσκευές ή άλλα αντικείμενα για ένα μίλι. Αυτού του είδους η καταπιεστική, επεμβατική πράξη θα δημιουργούσε φυσικά μια διάθεση για εκδίκηση. Πολιτιστικά, θα έκανε τους ανθρώπους να ανατρέψουν βίαια τους Ρωμαίους.

Τα ταχυδρομεία ήταν τότε άγνωστα. Προκειμένου οι βασιλικές εντολές να παραδοθούν με ασφάλεια και σπουδή σε διάφορα μέρη της αυτοκρατορίας, έφτιαξαν σταθμούς από ιππείς σε κατάλληλα χρονικά διαστήματα σε όλες τις μεγάλες δημόσιες οδούς. Ο ένας έδινε το μήνυμα στον άλλο, και τα έγγραφα κοινοποιούντο έτσι γρήγορα και με ασφάλεια. Αυτοί οι αγγελιοφόροι είχαν τη άδεια να εξαναγκάσουν οποιονδήποτε, ή να χρησιμοποιήσουν οποιοδήποτε άλογο, σκάφος, ή άλλο όχημα που μπορεί να χρειαζόταν για την γρήγορη μεταφορά των εντολών του βασιλιά. Σ’ αυτό το έθιμο αναφέρεται ο Σωτήρας μας. Και λέει ότι, αντί να αντισταθείς σε μια δημόσια αρχή που απαιτεί την συμμετοχή και την βοήθειά σου για μια ορισμένη απόσταση, πήγαινε ειρηνικά διπλάσια απόσταση.

Κάποιοι από το ακροατήριο του Ιησού πίστευαν ότι ο σκοπός Του σαν Μεσσίας ήταν να ανατρέψει τους κατακτητές και να τους διώξει από το Ισραήλ. Αυτό θα έκανε αυτή την εντολή Του αδιανόητη: μην αρνηθείτε και κάντε ακόμα περισσότερα από όσα σας ζητηθούν. Ανάλογα με το πώς κάποιος μεταφράζει αυτή την φράση, μπορεί ακόμη και να σημαίνει «περπατήστε μαζί τους άλλα δύο μίλια», δηλαδή συνολικά τρία μίλια.

Ένα ρωμαϊκό μίλι ήταν 1.000 βήματα.

Βγάζοντας αυτά τα λόγια από το πλαίσιό τους και βλέποντάς τα τελείως κυνικά, θα έλεγε κανείς ότι μιλάνε για κατευνασμό και αδυναμία. Η ανθρώπινη φύση βλέπει την εντολή σαν ξεψυχισμένη παράδοση στους νταήδες και εισβολείς. Αντίθετα, ο Ιησούς περιγράφει ένα άτομο αρκετά δυνατό για να πάρει τον έλεγχο – αρκετά δυνατό για να δώσει στον εχθρό του περισσότερα από όσα ζήτησε. Στην Ρωμ.ιβ:21, ο απόστολος Παύλος θα πει: «Μη νικάσαι υπό του κακού, αλλά νίκα διά του αγαθού το κακόν».

Ο Ιησούς δεν λέει στους δικούς Του να συρρικνωθούν και να μαραζώσουν, ακόμη και στο χαστούκι ή την αγωγή ή την κατάχρηση εξουσίας.

Τους λέει να επιδείξουν δύναμη χαρίζοντας ελεύθερα περισσότερα απ' όσα μπορεί να πάρει ένας εχθρός. Πρόκειται για επίδειξη εξουσίας με το πρόσχημα της υποταγής. Αυτού του είδους η αντίδραση δίνει τη δυνατότητα στον Θεό να αποδείξει την καλοσύνη Του ακόμη και μπροστά σε εκείνους με την πιο κακή πρόθεση.

Μια τέτοια αντίδραση είναι κυριολεκτικά ανίκητη: αρνείται εντελώς να επιτρέψει στο κακό άτομο να ελέγξει την κατάσταση. Φωνάζει, με σαφείς όρους, ότι η κακοποίηση και οι προσβολές τους δεν μπορούν να ξεπεράσουν την δύναμη και την επιρροή του Χριστού στην ζωή μας.

Η απλή οδηγία είναι, υποστείτε οποιαδήποτε προσβολή, ηθική βλάβη, ή πληγή, για χάρη της ειρήνης, αφήνοντας το πρόβλημα στα χέρια του Κυρίου. Και το συμπέρασμα είναι, ότι οι χριστιανοί πρέπει να αποφεύγουν τις διαμάχες και τους καυγάδες. Αν κάποιος πει, εγώ δεν ανέχομαι τέτοια προσβολή γιατί είμαι άνθρωπος και το αίμα μου βράζει, ας θυμάται ότι σάρκα και αίμα δεν θα κληρονομήσουν την Βασιλεία του Θεού και όσοι ενεργούν σύμφωνα με τις σωστές αρχές θα έχουν περισσότερη ειρήνη και άνεση.

Ματθ.ε:42 Εις τον ζητούντα παρά σου δίδε και τον θέλοντα να δανεισθή από σου μη αποστραφής.

Ο Ιησούς δίνει άλλο ένα παράδειγμα του τι σημαίνει να μην «αντιστέκεσαι» σε έναν κακό άνθρωπο. Αυτό είναι το πρότυπο συμπεριφοράς που θέτει για τους μαθητές Του και δεν πρέπει να ήταν εύκολη διδασκαλία για να την ακούσει ή να την ακολουθήσει κάποιος.

Η γενική ιδέα είναι ότι οι μαθητές του Ιησού πρέπει να υπερνικήσουν το κακό δίνοντας ελεύθερα από τον εαυτό τους περισσότερα από όσα θέλει να πάρει το κακό άτομο. Η εικόνα που απεικονίζει είναι κάποιος που θέλει να κάνει κακό, να εκμεταλλευτεί, και με κάποιο τρόπο ο πιστός διατηρεί όλη την δύναμη στην ανταλλαγή.

Αν σε χαστουκίσουν στο ένα μάγουλο, πρόσφερε και το άλλο. Αν μηνυθείς για τον χιτώνα σου, δώσε και το ιμάτιο στον κατήγορό σου. Αν αναγκαστείς να περπατήσεις ένα μίλι από έναν Ρωμαίο στρατιώτη, πρόθυμα να περπατήσεις δύο ή τρία. Ξεπέρασε το κακό τους με την καλοσύνη του Θεού (Ματθ.ε:38–41).

Σ’ αυτή την περίπτωση, ο Ιησούς μιλάει για ένα διαφορετικό, αλλά σχετικό σενάριο. Η προηγούμενη εντολή αφορούσε κάποιον με περισσότερη δύναμη από εμάς, όπως ένας Ρωμαίος στρατιώτης ή ένας πλούσιος.

Αυτή η δήλωση μιλάει για ανθρώπους με λιγότερη δύναμη. Ο Ιησούς κλιμακώνει την προηγούμενη εντολή Του λέγοντας στους δικούς Του να υποταχθούν ακόμη και σε εκείνους που βρίσκονται στα χαμηλότερα κλιμάκια της κοινωνίας.

Για το σκοπό αυτό, ο Ιησούς λέει στους μαθητές Του να δίνουν ελεύθερα σε ζητιάνους και να δανείζουν χρήματα ή αγαθά σε όποιον ζητά. Αυτές οι εντολές φαίνεται να είναι σαν οι πιο αδύναμες θέσεις απ’ όλες: να συνεργαστείς με ένα παράλογο αίτημα όταν προέρχεται από κάποιον που δεν έχει εξουσία πάνω σου.

Ο Ιησούς αποδεικνύει ότι η επιλογή να δώσεις είναι μια δυνατή πράξη επειδή επέλεξες να το κάνεις. Το πιο σημαντικό, έχεις επιλέξει να εμπιστευθείς τον Θεό να συνεχίσει να σου δίνει παρά το γεγονός ότι ξόδεψες αυτό που σου έχει δώσει ελεύθερα. Όπως τα προηγούμενα λόγια του Ιησού, δεν απαγορεύουν τη νόμιμη αυτοάμυνα:

Λουκ.κβ:36 Είπε λοιπόν προς αυτούς· Αλλά τώρα όστις έχει βαλάντιον ας λάβη αυτό μεθ' εαυτού, ομοίως και σακκίον, και όστις δεν έχει ας πωλήση το ιμάτιον αυτού και ας αγοράση μάχαιραν.

Αυτή η εντολή δεν σημαίνει να είσαι αφελής ή εύπιστος για φιλανθρωπίες:

Ματθ.ι:16 Ιδού, εγώ σας αποστέλλω ως πρόβατα εν μέσω λύκων· γίνεσθε λοιπόν φρόνιμοι ως οι όφεις και απλοί ως αι περιστεραί.

Β’ Θεσ.γ:10 Διότι και ότε ήμεθα παρ' υμίν, τούτο σας παρηγγέλλομεν, ότι εάν τις δεν θέλη να εργάζηται, μηδέ ας τρώγη.

Ιούδ.α:22 Και άλλους μεν ελεείτε, κάμνοντες διάκρισιν,

Σημαίνει ότι η θυσία, η προσφορά είναι η σωστή απάντηση όταν κάποιος εκφράζει νόμιμη ανάγκη.