Οι δύο δούλοι

Ματθ.κδ:43 Τούτο δε γινώσκετε ότι εάν ήξευρεν ο οικοδεσπότης εν ποία φυλακή της νυκτός έρχεται ο κλέπτης, ήθελεν αγρυπνήσει και δεν ήθελεν αφήσει να διορυχθή η οικία αυτού.

κδ:44 Διά τούτο και σεις γίνεσθε έτοιμοι, διότι καθ' ην ώραν δεν στοχάζεσθε, έρχεται ο Υιός του ανθρώπου.

κδ:45, Τις λοιπόν είναι ο πιστός και φρόνιμος δούλος, τον οποίον ο κύριος αυτού κατέστησεν επί των υπηρετών αυτού, διά να δίδη εις αυτούς την τροφήν εν καιρώ;

κδ:46 Μακάριος ο δούλος εκείνος, τον οποίον όταν έλθη ο κύριος αυτού θέλει ευρεί πράττοντα ούτως.

κδ:47 Αληθώς σας λέγω ότι θέλει καταστήσει αυτόν επί πάντων των υπαρχόντων αυτού.

κδ:48 Εάν δε είπη ο κακός εκείνος δούλος εν τη καρδία αυτού, Βραδύνει να έλθη ο κύριός μου,

κδ:49 και αρχίση να δέρη τους συνδούλους, να τρώγη δε και να πίνη μετά των μεθυόντων,

κδ:50 θέλει ελθεί ο κύριος του δούλου εκείνου καθ' ην ημέραν δεν προσμένει και καθ' ην ώραν δεν εξεύρει,

κδ:51 και θέλει αποχωρίσει αυτόν, και το μέρος αυτού θέλει θέσει μετά των υποκριτών· εκεί θέλει είσθαι ο κλαυθμός και ο τριγμός των οδόντων.

 

Α’ Τιμ.γ:15 αλλ' εάν βραδύνω, διά να εξεύρης πως πρέπει να πολιτεύησαι εν τω οίκω του Θεού, όστις είναι η εκκλησία του Θεού του ζώντος, ο στύλος και το εδραίωμα της αληθείας.

Στις εκκλησίες, υπάρχουν δύο κατηγορίες ατόμων, οι «πιστοί και φρόνιμοι» και οι «κακοί».

Με μικρές λεπτομέρειες, μπορεί να υπάρχει μια άπειρη ποικιλομορφία, αλλά τελικά όλοι είναι χωρισμένοι σε αυτές τις μεγάλες τάξεις.

Αυτό ισχύει τόσο για τους εργάτες όσο και για τους υπόλοιπους πιστούς.

 

Τελικά, Τις είναι ο πιστός και φρόνιμος δούλος

Αυτή η φράση στην παραβολή, τονίζει τις ιδιότητες της πιστότητας και της φρονιμάδας.

Σε βιβλικό πλαίσιο, δούλος είναι μεταφορικά ένας πιστός ή μαθητής. (Και οι δύο, είναι δούλοι!)

Η πιστότητα είναι ένα βασικό θέμα σε όλη την Αγία Γραφή, όπως φαίνεται στην Εβρ.ια, όπου τονίζεται η πίστη των πατριαρχών.

Η σοφία (φρονιμάδα), όπως περιγράφεται στις Παροιμίες, είναι η εφαρμογή της γνώσης και της κατανόησης με θεοσεβή τρόπο.

Η ερώτηση που θέτει ο Ιησούς προκαλεί τον ακροατή να συλλογιστεί τη δική του πιστότητα και φρονιμάδα καθώς υπηρετεί τον Θεό.

Πόσο ευλογημένος είναι αυτός ο πιστός, ο αφιερωμένος υπηρέτης του Κυρίου.

Ο ίδιος ο Κύριος λέει: «Μακάριος ο δούλος εκείνος, τον οποίον ελθών ο κύριος αυτού θέλει ευρεί πράττοντα ούτως» (Λουκ.ιβ:43).

Ο Πέτρος ρωτάει τον Κύριο αν μιλάει στους μαθητές ή στους μη σωσμένους, όταν λέει για αγρύπνια:

Λουκ.ιβ:41 Είπε δε προς αυτόν ο Πέτρος· Κύριε, προς ημάς λέγεις την παραβολήν ταύτην ή και προς πάντας;

Και ο Κύριος τους είπε αυτή την παραβολή.

1. Πιστός και φρόνιμος δούλος είναι αυτός που αγρυπνεί για την επιστροφή του Κυρίου του.

 

(1) η «φρονιμάδα», υπό μία έννοια, είναι συνώνυμο της «θρησκείας». Με αυτή την έννοια, ο όρος χρησιμοποιείται συνήθως στις Παροιμίες του Σολομώντα.

Ο «φρόνιμος» δούλος, επομένως, είναι αυτός που έχει αναγεννηθεί κατά το Βιβλικό πρότυπο.

Ο Ιησούς διδάσκει τους μαθητές Του ότι οι πράξεις μας αποκαλύπτουν αυτό που πραγματικά πιστεύουμε.

Εκείνοι που υπακούν στον Θεό θα ανταμειφθούν, ενώ εκείνοι που δεν υπακούν στον Θεό (ακόμα κι αν λένε ότι ανήκουν σε Αυτόν) αποδεικνύονται άπιστοι και υποκριτές με τις πράξεις τους.

Τίτ.α:16 Ομολογούσιν ότι γνωρίζουσι τον Θεόν, με τα έργα όμως αρνούνται, βδελυκτοί όντες και απειθείς και εις παν έργον αγαθόν αδόκιμοι.

Ο Ιησούς διδάσκει επίσης ότι εκείνοι που γνωρίζουν τι είναι σωστό και επιλέγουν να κάνουν το κακό θα τιμωρηθούν πιο σκληρά από εκείνους που δεν γνωρίζουν.

Λουκ.ιβ:47,48 Εκείνος δε ο δούλος, όστις γνωρίσας το θέλημα του κυρίου αυτού δεν ητοίμασεν ουδέ έκαμε κατά το θέλημα αυτού, θέλει δαρθή πολύ· όστις όμως μη γνωρίσας έπραξεν άξια δαρμών, θέλει δαρθή ολίγον· εις πάντα δε, εις τον οποίον εδόθη πολύ, πολύ θέλει ζητηθή παρ' αυτού, και εις όντινα ενεπιστεύθη πολύ, περισσότερον θέλουσιν απαιτήσει παρ' αυτού.

Ωστόσο, και οι δύο ομάδες τιμωρούνται και τελικά είναι καλύτερο να γνωρίζουμε και να υπακούμε.

Η φροντίδα του οίκου του Κυρίου είναι ζωτικής σημασίας σε αυτές τις έσχατες ημέρες. Η οικογένεια του Θεού χρειάζεται να τρέφεται, να φροντίζεται, να ενθαρρύνεται, να οικοδομείται, αλλά και να προειδοποιείται.

Όποια κι αν είναι η κατάσταση στη ζωή μας, καλά θα κάνουμε να αναγνωρίσουμε αφενός μεν την εύνοια και αφετέρου την ευθύνη που έχουμε στους ώμους μας.

 

ὃν κατέστησεν ὁ κύριος ἐπὶ τῆς οἰκετείας αὐτοῦ

Ο Κύριος αντιπροσωπεύει τον Ιησού Χριστό, ο οποίος εμπιστεύεται στους δικούς Του ευθύνες διάφορες.

Οικετεία, μπορεί να θεωρηθεί η Εκκλησία ή η κοινότητα των πιστών.

Αυτό αντανακλά τη βιβλική αρχή της διαχείρισης, όπου οι πιστοί είναι επιφορτισμένοι με τη φροντίδα και τη διαχείριση των πόρων και του λαού του Θεού:

Α’ Κορ.δ:1,2 Ούτως ας μας θεωρή πας άνθρωπος ως υπηρέτας του Χριστού και οικονόμους των μυστηρίων του Θεού. Το δε επίλοιπον ζητείται μεταξύ των οικονόμων, να ευρεθή έκαστος πιστός.

Ο «δούλος» ονομάζεται εδώ «οικονόμος».

Όνομα που είναι πολύ κατάλληλο για τους λειτουργούς του λόγου, οι οποίοι είναι διαχειριστές των μυστηρίων του Χριστού και της πολυειδούς χάρης του Θεού, των οποίων οι χαρακτήρες πρέπει να είναι «πιστοί»:

Αυτό απαιτείται από τους οικονόμους, να είναι πιστοί σε ό,τι τους εμπιστεύθηκε, όταν κηρύττουν το αγνό Ευαγγέλιο του Χριστού.

Να κηρύττεται ολόκληρο, ανόθευτο, να μην κρύβεται κανένα μέρος από αυτό.

Να μην επιδιώκουν να ευχαριστούν τους ανθρώπους, αλλά τον Θεό.

Ούτε να αναζητούν τα δικά τους πράγματα, ευκολία, τιμή, δόξα και κέρδος, αλλά τη δόξα του Θεού και το καλό των ψυχών.

Και είναι «φρόνιμοι», επειδή γνωρίζουν και διδάσκουν σωστά τα θεία πράγματα.

Κάνουν τον Χριστό κύριο θέμα της διακονίας τους.

Βελτιώνουν τα ταλέντα και το χρόνο τους για την υπηρεσία  του Κυρίου τους και προς όφελος εκείνων που βρίσκονται υπό τη φροντίδα τους.

Αναζητούν και μεταδίδουν σωστά πράγματα.

Διαχειρίζονται την διακονία τους, έτσι ώστε να είναι σε θέση να δώσουν έναν καλό απολογισμό της επιστασίας τους όταν τους ζητηθεί.

Ματθ.κδ:47 Αληθώς σας λέγω ότι θέλει καταστήσει αυτόν επί πάντων των υπαρχόντων αυτού.

τοῦ δοῦναι αὐτοῖς τὴν τροφὴν

Αυτή η φράση υπογραμμίζει το καθήκον του υπηρέτη να παρέχει σε άλλους, πνευματική τροφή και φροντίδα.

Στον Ιωάν.κα:15-17, ο Ιησούς δίνει εντολή στον Πέτρο να «βόσκει τα πρόβατά Του», τονίζοντας το ρόλο των ηγετών στην καλλιέργεια της πίστης των άλλων.

ἐν καιρῷ

Ο συγχρονισμός είναι σημαντικός για την εκπλήρωση των καθηκόντων κάποιου, εδώ έχει να κάνει η διάκριση και η ετοιμότητα.

Εκκλ.γ:1 Χρόνος είναι εις πάντα, και καιρός παντί πράγματι υπό τον ουρανόν.

Το παραπάνω εδάφιο, υπογραμμίζει την ανάγκη για σοφία στην αναγνώριση και δράση την κατάλληλη στιγμή.

Αυτή η φράση υπαινίσσεται επίσης το εσχατολογικό θέμα της προετοιμασίας για την επιστροφή του Χριστού.

(2) Οι πραγματικοί Χριστιανοί είναι «της ημέρας» και βλέπουν από ένστικτο «εκείνη την ημέρα» στην οποία ο κύριος Ιησούς θα εμφανιστεί εν δόξει:

Α’ Θεσ.ε:4-6 Αλλά σεις, αδελφοί, δεν είσθε εν σκότει, ώστε η ημέρα να σας καταφθάση ως κλέπτης· πάντες σεις είσθε υιοί φωτός και υιοί ημέρας. Δεν είμεθα νυκτός ουδέ σκότους. Άρα λοιπόν ας μη κοιμώμεθα ως και οι λοιποί, αλλ' ας αγρυπνώμεν και ας εγκρατευώμεθα.

(3) Γι’ αυτούς, η έλευση του Κυρίου δεν μπορεί να είναι έκπληξη. Ο Ιησούς λέει στον άγγελο της εκκλησίας των Σάρδεων ότι θα έρθει ως κλέφτης, επειδή δεν ήταν ούτε μετανοημένος ούτε άγρυπνος:

Αποκ.γ:3 Ενθυμού λοιπόν πως έλαβες και ήκουσας, και φύλαττε αυτά και μετανόησον. Εάν λοιπόν δεν αγρυπνήσης, θέλω ελθεί επί σε ως κλέπτης, και δεν θέλεις γνωρίσει ποίαν ώραν θέλω ελθεί επί σε.

(4) «εάν ήξευρεν ο οικοδεσπότης εν ποία φυλακή της νυκτός έρχεται ο κλέπτης, κλπ. (εδ.43).

Η ζωή, όπως και η νύχτα, χωρίζεται σε φυλακές. Μια φυλακή στην Παλαιά Διαθήκη ήταν τέσσερις ώρες. Σήμερα, είναι τρεις. Η επαγρύπνηση του Χριστιανού πρέπει να είναι ακλόνητη.

 

2. Πιστός και φρόνιμος δούλος είναι αυτός που αποδέχεται αυτή την επιστροφή.

Στα συμφραζόμενα, ο Ιησούς μόλις συζήτησε το γεγονός ότι θα επιστρέψει σε μια απροσδόκητη στιγμή. Για το λόγο αυτό, προτρέπει το κοινό Του να είναι έτοιμο και προσεκτικό για την επιστροφή Του.

Για να δείξει περαιτέρω τη σοβαρότητα της επιστροφής Του, λέει στους μαθητές Του την παραβολή του πιστού και φρόνιμου δούλου.

(1) Διά τούτο και σεις γίνεσθε έτοιμοι (εδ.44). Η ετοιμότητα τώρα αντικαθιστά την αγρύπνια.

Στη συνέχεια, ο Ιησούς δίνει ένα σαφές περίγραμμα του τι είναι η φρόνιμη Χριστιανική ετοιμότητα.

Είναι ο πιστός υπηρέτης – ο αξιόπιστος υπηρέτης που τρέφει τον οίκο του Θεού.

Είναι ο σοφός οικονόμος, ο οποίος φροντίζει ευγενικά το μικρό ποίμνιο. Είναι αυτός που τρέφει και φροντίζει τα πρόβατα του Κυρίου. Τι απίστευτο προνόμιο και τι φοβερή και τρομερή ευθύνη.

Ο καθένας μας έχει ένα μικρό ποίμνιο, του οποίου ο Κύριος μας έχει εμπιστευτεί τη φροντίδα.

Μπορεί να είναι ένα αρνάκι ή ίσως ένα κοπάδι περιπλανώμενων προβάτων! Αλλά ο καθένας μας έχει κληθεί να φροντίσει κάποιο μέρος του αμπελώνα του Κυρίου.

Για να είμαστε έτοιμοι δεν πρέπει μόνο να αγρυπνούμε και να προσμένουμε τον ερχομό του Χριστού, αλλά καθώς το κάνουμε, να είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό:

Β’ Πέτρ.γ:11-14 Επειδή λοιπόν πάντα ταύτα διαλύονται, οποίοι πρέπει να ήσθε σεις εις πολίτευμα άγιον και ευσέβειαν, προσμένοντες και σπεύδοντες εις την παρουσίαν της ημέρας του Θεού, .... Διά τούτο, αγαπητοί, ταύτα προσμένοντες, σπουδάσατε να ευρεθήτε άσπιλοι και αμώμητοι ενώπιον αυτού εν ειρήνη,

(2) Είμαι έτοιμος σημαίνει να έχω μια απόλυτα σίγουρη πίστη στον Χριστό σαν Σωτήρα, και όποτε θελήσει να έρθει, να είναι ευπρόσδεκτος.

(3) Αλλά η υπηρεσία του Θεού δεν περιορίζεται στην εμπιστοσύνη και τη λατρεία. Η υπακοή είναι το συμπλήρωμα αυτών.

Όταν ο Κύριος έρθει, πρέπει να βρει τον δούλο εργαζόμενο. Κάνω το θέλημα του Χριστού, σημαίνει αγρυπνώ και είμαι σε ετοιμότητα.

(4) Ματθ.κδ:46 Μακάριος ο δούλος εκείνος, τον οποίον όταν έλθη ο κύριος αυτού θέλει ευρεί πράττοντα ούτως.

Σημείωση: υπάρχουν δραστηριότητες στην εκκλησία που είναι άθλιες. Οι εργάτες καθοδηγούν την εκκλησία, με την έννοια ότι επισκοπούν ή εποπτεύουν για να κατευθύνουν το έργο του Χριστού:

Εβρ.ιγ:17 Πείθεσθε εις τους προεστώτας σας και υπακούετε· διότι αυτοί αγρυπνούσιν υπέρ των ψυχών σας ως μέλλοντες να αποδώσωσι λόγον· διά να κάμνωσι τούτο μετά χαράς και μη στενάζοντες· διότι τούτο δεν σας ωφελεί.

Μακάρι, ο καθένας μας, να φέρει εις πέρας το βάρος της ευθύνης του σαν φρόνιμος και πιστός υπηρέτης.

Να αναγνωρίσει την ένταση του καθήκοντος που του έχει ανατεθεί από Εκείνον που νοιάζεται για εμάς.

Πρέπει επίσης να «δίνουν» ή να χορηγούν τον άρτο της ζωής:

Ιεζ.λδ:8 Ζω εγώ, λέγει Κύριος ο Θεός, εξάπαντος, επειδή τα πρόβατά μου έγειναν λάφυρον και τα πρόβατά μου έγειναν κατάβρωμα πάντων των θηρίων του αγρού δι' έλλειψιν ποιμένος, και δεν εζήτησαν οι ποιμένες μου τα πρόβατά μου αλλ' οι ποιμένες εβόσκησαν εαυτούς και δεν εβόσκησαν τα πρόβατά μου,

Πράξ.κ:35 Κατά πάντα υπέδειξα εις εσάς ότι ούτω κοπιάζοντες πρέπει να βοηθήτε τους ασθενείς και να ενθυμήσθε τους λόγους του Κυρίου Ιησού, ότι αυτός είπε· Μακάριον είναι να δίδη τις μάλλον παρά να λαμβάνη.

Γι’ αυτό δεν πρέπει να αντικαταστήσουν τις θεμελιώδεις διδασκαλίες με γαργαλιστικούς λόγους.

Το «ψωμί» πρέπει να είναι υγιές και στέρεο.

Πρέπει επίσης να δίνεται στη σωστή «μερίδα» και στο σωστό χρόνο.

Σημείωση: υπάρχουν ορισμένα τμήματα του άρτου της ζωής που χάνουν την επίδρασή τους με τη χορήγηση σε ακατάλληλα άτομα και σε λάθος χρόνο.

(5) Πρέπει να «ευρεί πράττοντα ούτως», όταν έρθει ο Κύριος. Αυτό συνεπάγεται σταθερότητα και επιμονή.

Α’ Κορ.δ:2 Το δε επίλοιπον ζητείται μεταξύ των οικονόμων, να ευρεθή έκαστος πιστός.

Α’ Τιμ.α:12 Και ευχαριστώ τον ενδυναμώσαντά με Ιησούν Χριστόν τον Κύριον ημών, ότι ενέκρινε πιστόν και έταξεν εις την διακονίαν εμέ,

Α’ Τιμ.δ:16 Πρόσεχε εις σεαυτόν και εις την διδασκαλίαν, επίμενε εις αυτά· διότι τούτο πράττων και σεαυτόν θέλεις σώσει και τους ακούοντάς σε.

Α’ Τιμ.ς:14 να φυλάξης την εντολήν αμόλυντον, άμεμπτον, μέχρι της επιφανείας του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού,

Εβρ.γ:2 όστις ήτο πιστός εις τον καταστήσαντα αυτόν, καθώς και ο Μωϋσής εις όλον τον οίκον αυτού.

Αποκ.β:25 πλην εκείνο, το οποίον έχετε, κρατήσατε εωσού έλθω.

 

II. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΚΟΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣ;

 

1. Αυτός που αμφισβητεί το σύντομο ερχομό του Χριστού.

(1) κδ:48 Εάν δε είπη ο κακός εκείνος δούλος εν τη καρδία αυτού, Βραδύνει να έλθη ο κύριός μου,

Είναι κατ’ όνομα Χριστιανός, αλλά στην πραγματικότητα υποκριτής. Η πρώτη εκδήλωση του υποκριτή είναι η αντανάκλαση της καρδιάς, «Βραδύνει ο κύριός μου».

Αυτή η σκέψη είναι στην καρδιά. Είναι η απόρροια της επιθυμίας. Όπως είπε ο Ιησούς στον Ιωάννη, «Ιδού, έρχομαι ταχέως», πράγμα που σημαίνει σίγουρα, έτσι όταν ο υποκριτής λέει, «Βραδύνει ο κύριός μου» εκφράζει μια κρυφή δυσπιστία ότι ο Κύριός του δεν θα έρθει καθόλου.

(2) ο Χριστός ξέρει τι έχουν οι άνθρωποι στις καρδιές τους.

(3) ο κακός υπηρέτης μέσα από την απιστία του αμελεί να ετοιμαστεί. Σημείωση: η πίστη επηρεάζει την πρακτική ζωή στην καθημερινότητα.

(4) «Τούτο δε γινώσκετε» κλπ (εδ.43). Αυτή είναι μια περιγραφή του τι θα έκανε ένας άνθρωπος αντί για αυτό που θα έπρεπε να κάνει.

εάν ήξευρεν ο οικοδεσπότης εν ποία φυλακή της νυκτός έρχεται ο κλέπτης, ήθελεν αγρυπνήσει, αλλά όχι πριν. Η διδασκαλία εδώ είναι η αποθάρρυνση της μετάνοιας στο νεκροκρέβατο. Είναι εναντίον κάθε αναβλητικότητας.

 

2. Αυτός που κυβερνά καταπιεστικά.

(1) «αρχίση να δέρη τους συνδούλους». Οι κακοί εργάτες χτυπούν τους συναδέλφους τους με τη γροθιά της θέσης που κατέχουν. Κατακυριεύουν την κληρονομιά του Θεού. Η συνεργασία έχει ξεχαστεί.

(2) Οι πλούσιοι τυραννούν τους φτωχότερους αδελφούς τους μερικές φορές κουνώντας στα πρόσωπά τους τη «χρυσή» γροθιά τους. «Δεν σας καταδυναστεύουσιν οι πλούσιοι και αυτοί σας σύρουσιν εις κριτήρια;». Εδώ πάλι η συνεργασία ξεχνιέται.

(3) Θα μπορούσαν να συμβούν τέτοια πράγματα, λόγω δυσπιστίας στον σύντομο ερχομό του Κυρίου; Η αξιοπρέπεια της Βασιλείας του Χριστού είναι η υπηρεσία. Ο Χριστός ήταν ανάμεσα στους μαθητές του ως υπηρετών.

 

3. Αυτός που οδηγεί μια ακατάστατη ζωή.

(1) Δεν του αρέσει η κοινωνία των αδελφών, του είναι δυσάρεστη.

(2) Αλλά «τρώγη δε και να πίνη μετά των μεθυόντων», αυτό δείχνει με ποιους του αρέσει να κάνει παρέα.

(3) Η συντροφιά της ανομίας τείνει στην κακία. Γίνεται «μεθυσμένος». Όχι απαραίτητα με κρασί. Όλη η κακία είναι δηλητηριώδης.

(4) Ο κακός εργάτης «αφόβως, βόσκει εαυτόν».

(5) Θα μπορούσαν αυτά τα πράγματα να συμβούν, λόγω δυσπιστίας στον σύντομο ερχομό του Κυρίου; Όταν οι Ισραηλίτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Μωυσής, λόγω της μακράς απουσίας του στο βουνό, μπορεί να μην επιστρέψει ποτέ, άρχισαν να φτιάχνουν θεούς.

(6) Ο ερχομός του Κυρίου, επειδή μακροθυμεί, πράγματι καθυστερεί για τους κακούς, δήθεν εργάτες Του, αλλά όταν έρθει, θα είναι κρίση.

 

III. ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΕΙ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΜΕ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΔΟΥΛΟΥΣ;

 

1. Θα τιμήσει τους πιστούς.

(1) «Μακάριος ο δούλος εκείνος». Είναι ευχαριστημένος με την επιδοκιμασία του Κυρίου του. Το ερώτημα, «Τις λοιπόν είναι ο πιστός και φρόνιμος δούλος» μπορεί, ίσως, να το δούμε σαν να είχε πει ο Ιησούς, «θα ήθελα πάρα πολύ να τον γνωρίζω, τόσο σπάνιος, τόσο πολύτιμος, στα μάτια μου».

(2) Έχοντας φανεί πιστός στις προηγούμενες ευκαιρίες του, τον εμπιστεύεται για περισσότερα.

Η ευδαιμονία του ουρανού δεν είναι η φανταστική ευδαιμονία της αδράνειας. Η ευδαιμονία του ουρανού εξακολουθεί να είναι η ευδαιμονία της υπηρεσίας

 

2. Το κακό θα τιμωρηθεί.

(1) Ο θάνατός του θα είναι μια υποβάθμιση. Είναι διαχωρισμός από την κοινωνία των αγίων, και από όλα τα δώρα που είχε καταχραστεί.

(2) «και θέλει αποχωρίσει αυτόν». Ο λόγος του Θεού συγκρίνεται με κοφτερό μαχαίρι, το οποίο «διέρχεται μέχρι διαιρέσεως ψυχής τε και πνεύματος, αρμών τε και μυελών, και διερευνά τους διαλογισμούς και τας εννοίας της καρδίας» (Εβρ.δ:12).

Αυτή η φανέρωση του υποκριτή, θα είναι τρομερή ταπείνωση.

(3) «και το μέρος αυτού θέλει θέσει μετά των υποκριτών». Ο υποκριτής θα τιμωρηθεί με το είδος του.

(4) «εκεί θέλει είσθαι ο κλαυθμός».  Όχι, όμως, το κλάμα της μετάνοιας. Είναι το κλάμα που συνδέεται με τον «τριγμό των οδόντων». Είναι το κλάμα της αβοήθητης οργής και απελπισίας.